Μια έλλειψη που υπάρχει εδώ και αρκετά χρόνια
Ο πλανήτης αντιμετωπίζει αυξανόμενη έλλειψη άμμου, με λιγότερα από 1.000 ορυχεία άμμου και χαλικιού να υπάρχουν στις ΗΠΑ, προειδοποιούν οι ειδικοί. Μετά το νερό, η άμμος είναι η δεύτερη πιο καταναλώσιμη πρώτη ύλη στον κόσμο. Χρησιμοποιείται για την κατασκευή γυαλιού, ασφάλτου αλλά και μικροτσίπ πυριτίου.
Η βιομηχανία κατασκευών χρησιμοποιεί μόνο 50 δισεκατομμύρια τόνους άμμου κάθε χρόνο, με την ζήτηση να αναμένεται να αυξηθεί, διότι ο κόσμος θα χρειαστεί δυο δισεκατομμύρια γυάλινα φιαλίδια τα επόμενα δυο χρόνια, για τα εμβόλια του COVID-19.
Μια πιθανή έλλειψη θα μπορούσε να φέρει πίσω την παραγωγή, από smartphones μέχρι και κτιρίων. Θα μπορούσε επίσης να καθυστερήσει την παραγωγή των δισεκατομμυρίων γυάλινων φιαλιδίων που απαιτούνται για τη μεταφορά του εμβολίου κορονωϊού σε πληθυσμούς σε όλο τον κόσμο.
Η έλλειψη άμμου δεν είναι τωρινό φαινόμενο. Μερικές οργανώσεις περιγράφουν την κατάσταση ως «μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις βιωσιμότητας του 21ου αιώνα». Η έλλειψη οφείλεται στην αυξανόμενη κατασκευή κτιρίων αλλά και στην αυξανόμενη ζήτηση smartphones και άλλων τεχνολογιών που χρησιμοποιούν οθόνες.
«Νομίζουμε πως η άμμος είναι παντού», αναφέρει ο επιστήμονας του κλίματος Pascal Peduzzi που εργάζεται στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). «Ποτέ δεν σκεφτήκαμε ότι θα έχουμε έλλειψη, αλλά αυτό έχει αρχίσει ήδη σε ορισμένα μέρη», είπε στο CNBC.
Σύμφωνα με το UNEP, τα 40 με 50 δισεκατομμύρια τόνοι άμμου που χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο μόνο στη βιομηχανία των κατασκευών, δείχνουν μια αύξηση 300% σε σχέση με πριν από 20 χρόνια. Και προβλέπει πως αυτή η αύξηση θα συνεχιστεί.
Αν και το 1/3 του πλανήτη καλύπτεται από ερήμους, η άμμος της ερήμου είναι πολύ λεία, απαλή και στρογγυλοποιημένη ώστε να χρησιμοποιηθεί στις κατασκευές. Και αφού κανείς δεν θέλει ένα ορυχείο δίπλα στο σπίτι του, η εξόρυξη έχει επικεντρωθεί σε πιο εύθραυστα περιβάλλοντα, όπως ποτάμια και ακτές, κυρίως στην Κίνα και την Ινδία.
Υπάρχουν ήδη σοβαρές επιπτώσεις στο οικοσύστημα των συγκεκριμένων περιοχών, καθώς η ζήτηση συνεχίζει να ξεπερνά τον ρυθμό φυσικής αναπλήρωσης μέσω των καιρικών συνθηκών.
Η άμμος είναι επίσης το πρωταρχικό συστατικό του γυαλιού, με το γυαλί να βρίσκεται επίσης σε έλλειψη τουλάχιστον από το 2015. Οι κατασκευαστικές χρειάζεται ορισμένες φορές να περιμένουν για μήνες πριν εγκαταστήσουν γυαλιά σε κτίρια.
Αλλά η έλλειψη γυαλιού προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία και μέσα στην πανδημία, δεδομένων των δισεκατομμυρίων φιαλιδίων και των συριγγών που απαιτούνται για τη διάθεση εμβολίων σε όλο τον κόσμο. Η βιομηχανία ιατρικού γυαλιού είχε μόλις αρχίσει να καλύπτει τη ζήτηση το 2020, αλλά η πανδημία επανέφερε τη δύσκολη κατάσταση.
Η παγκόσμια ζήτηση για φιαλίδια θα αυξηθεί έως και 2 δισεκατομμύρια τα επόμενα δύο χρόνια, δηλώνει η ιταλική εταιρεία κατασκευής φιαλιδίων Stevanato Group. Ακόμα κι αν το εμβόλιο φορτωθεί σε φιαλίδια 10 δόσεων, δήλωσε ο εμπειρογνώμονας εμβολίων James Robinson στο FiveThreeSix, χρειάζονται ακόμη εκατοντάδες εκατομμύρια φιαλίδια για αυτή την πανδημία.
Η δημιουργία νέων μονάδων παραγωγής είναι ακριβή, ενώ υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός για την προμήθεια της συγκεκριμένης άμμου που απαιτείται για την κατασκευή γυαλιού. Ο Robinson δήλωσε πως η Johnson & Johnson «έχει ήδη προπαραγγείλει 250 εκατομμύρια φιαλίδια, και αυτά μπορεί να είναι τα μόνα που υπάρχουν εκεί έξω».
Πάντως, οι ηγέτες και των τριών μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών γυαλιού λένε, πως εργάζονται από κοινού για να καλύψουν τη ζήτηση μέσα στην παγκόσμια κρίση. «Η βιομηχανία παραμερίζει το ανταγωνιστικό πνεύμα», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της Corning Brendan Mosher στην Pharma Manufacturing. «Αισθάνεται περισσότερο από ποτέ, ότι όλοι βρίσκονται σε αυτόν τον αγώνα μαζί».
