Τα πρακτικά δυο συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών στα Σκόπια έρχονται στο φως της δημοσιότητας από την «Καθημερινή» και δείχνουν το παρασκήνιο της διαπραγμάτευσης ως τη συμφωνία των Πρεσπών για «Βόρεια Μακεδονία».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα, είναι δυο συσκέψεις που έγιναν στις 27 Ιανουαρίου, δυο βδομάδες πριν την έναρξη της διαδικασίας υπό τον Μάθιου Νίμιτς και στις 19Μαϊου 2018 όταν πλέον είχε πέσει στο «τραπέζι» η πρόταση για Μακεδονία του Ίλιντεν.
Η αποκάλυψη των πρακτικών δείχνει ότι μεγάλο μέρος των λεπτομερειών είχε ήδη συμφωνηθεί. Ωστόσο ιδιαίτερα ζητήματα, όπως στην ταυτότητα και τη γλώσσα παρέμεναν ακανθώδη ζητήματα.
Σ’ αυτά, παρουσιάζεται εμφανές το αίσθημα βιασύνης να βρεθεί λύση στο ονοματολογικό επί ΣΥΡΙΖΑ.
«Στις επόμενες εκλογές πρωθυπουργός θα είναι ο Μητσοτάκης»
«Πώς θα είναι η Ελλάδα μετά τις εκλογές; Στην εξουσία θα είναι η Νέα Δημοκρατία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος έχει σπουδάσει στη Δύση. Πρέπει να βιαστούμε» λέει χαρακτηριστικά ο Ζόραν Ζάεφ στη συνάντηση του Ιανουαρίου.
«Ουδείς στην πΓΔΜ θέλει να λύσει το πρόβλημα. Αλλά η μη λύση είναι το πρόβλημα» συμπληρώνει ο Σκοπιανός πρωθυπουργός.
«Αν δεν βρούμε τώρα λύση, θα χάσουμε δέκα χρόνια» λέει ο Ζάεφ σε επόμενο σημείο της εισήγησής του στη συνάντηση στην οποία μετείχαν ο πρόεδρος της πΓΔΜ Γκιόργκι Ιβανόφ, ο υπουργός Εξωτερικών Νικολά Ντιμιτρόφ, η υπουργός Άμυνας Ραντμίλα Σεκέρινσκα, ο πρόεδρος του VMRO Χρίστιαν Μιτσόσκι, ο πρόεδρος του DUI Αλί Αχμέτι και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπουγιάρ Οσμάνι.
Εν συνεχεία, ο Ζάεφ τονίζει «οι προϋποθέσεις (σ.σ. επίλυσης) είναι ευνοϊκές αφού στην Ελλάδα είναι η Αριστερά στην εξουσία. Ο Τσίπρας συμφώνησε με το χρονοδιάγραμμα του Νίμιτς αλλά διαφωνεί με τη γραφή του ονόματος στα λατινικά. Προτείνε το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ή «Άνω Μακεδονία» κατά το πρότυπου του Μαυροβουνίου ή της Λευκορωσίας». «Ο Τσίπρας θέλει λύση. Του είπα, τι θα γίνει αν ανέβει στην εξουσία πάλι το VMRO και ζητήσει να επιστρέψει στην αρχική του μορφή το Σύνταγμα;» συμπληρώνει ο Ζάεφ.
Ίδια στάση και ο Ιβανόφ
Την ίδια εκτίμηση για το πόσο σημαντική είναι η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στην εξουσία για την επίλυση του ονοματολογικού, εξέφρασε και ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβανόφ.
«Ο Τσίπρας είναι θετικότερος από τον Παπανδρέου. Θέλει λύση. Δεν ορκίστηκε ενώπιον της Εκκλησίας, είναι πιο ελεύθερος».
Στη συνάντηση του Ιανουαρίου συζητήθηκε και το θέμα της γλώσσας με τον πρόεδρο Ιβάνοφ να σημειώνει «αν γίνουμε κάποια στιγμή μέλος της ΕΕ, τότε θα αναγράφεται εκεί «μακεδονική γλώσσα»» με τον Ζόραν Ζάεφ να περιγράφει ότι τότε η θέση των Σκοπίων ήταν «όχι συνταγματική αλλαγή και ταυτότητα. Αυτές είναι οι κόκκινες γραμμές. Αν υπάρξει συναίνεση στη «μακεδονική» πλευρά, είναι καλύτερο από μια συνταγματική αλλαγή. Ένα δημοψήφισμα θα είναι επιτυχημένο μόνο αν συμφωνούν όλοι».
Τέσσερις μήνες μετά
Στ δεύτερη σύσκεψη, τέσσερις μήνες μετά και συγκεκριμένα τον Μάιο, ο Νικολά Ντιμιτρόφ ενημερώνοντας τους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων της χώρας του για όσα συζητήθηκαν στο Σούνιο στη συνάντηση που είχε με το Νίκο Κοτζιά περιγράφει τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν» ως τη δημιουργική κατάληξη στην οποία κατέληξαν οι ειδικοί από τις δύο χώρες.
Μάλιστα όπως είπε το «Ίλιντεν» αντανακλά τον πολυεθνικό χαρακτήρα, το μανιφέστο του Κρούσοβο καλεί σε μια τέτοια συμβίωση.
