Ο Μεγάλος Σεισμός της Θεσσαλονίκης σημειώθηκε την Τρίτη 20 Ιουνίου 1978 και ώρα 23:03, με επίκεντρο 35 χιλιόμετρα ανατολικά-βορειοανατολικά της πόλης της Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στο χωριό Στίβος, που βρίσκεται ανάμεσα στις λίμνες Κορώνεια και Βόλβη.
Η σεισμική δραστηριότητα ξεκίνησε στις 8 Μαΐου 1978 με ισχυρότερους προσεισμούς αυτών της 24ης Μαΐου (ώρα 02:34) με μέγεθος 5,8 Ρίχτερ και της 19ης Ιουνίου με μέγεθος 5,3 Ρίχτερ.
Ο κύριος σεισμός της 20ης Ιουνίου ήταν μεγέθους 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, είχε εστιακό βάθος 10 χιλιομέτρων, διάρκεια 10 δευτερολέπτων και έγινε αισθητός σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα, τη Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία. Υπήρξε ο πρώτος που έπληξε μεγάλο αστικό κέντρο στην Ελλάδα και θεωρείται η μεγαλύτερη σεισμική δραστηριότητα στη γύρω περιοχή από το 1932, όταν και σημειώθηκε ο σεισμός της Ιερισσού στη Χαλκιδική.
Ακολούθησε επίσης σειρά ισχυρών μετασεισμών με μεγαλύτερο εκείνο της 5ης Ιουλίου 1978, μεγέθους 5 Ρίχτερ και με μετακινημένο επίκεντρο δυτικά της λίμνης Κορώνειας στα 7,0 – 10,0 km από τη πόλη.
Το μέγεθος των καταστροφών που προκάλεσε, εκτιμήθηκε στο επίπεδο VIII στη 12-βάθμια κλίμακα Μερκάλι, ήταν δηλαδή «καταστροφικός». Επίσης προκάλεσε συνολικά 49 θανάτους ανθρώπων, εκ των οποίων οι περισσότεροι (37) ήταν ένοικοι οκταόροφης πολυκατοικίας που κατέρρευσε στην πλατεία Ιπποδρομίου.
Τραυματίστηκαν 220 άνθρωποι, ενώ χιλιάδες έμειναν άστεγοι σε όλο τον νομό Θεσσαλονίκης. Οι υλικές ζημιές, οι οποίες όμως αποκαταστάθηκαν σύντομα, έφτασαν τα 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ, σε σημερινές τιμές.
Εντοπίστηκαν συνολικά:
– 3.170 (4,5%) κτίρια με σοβαρές και επικίνδυνες βλάβες (κόκκινα),
– 13.918 (21,0%) κτίρια με μέσης ή και μικρής κλίμακας βλάβες (κίτρινα) και
– 49.071 (74,5%) κτίρια χωρίς βλάβες (πράσινα).
Tην αποκατάσταση των σεισμοπαθών ανέλαβε η Υ.Α.Σ.Β.Ε. (Υπηρεσία Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων Βορείου Ελλάδας). Εντοπίστηκαν εκτεταμένες βλάβες στα μνημεία της πόλης (Ροτόντα, Αχειροποίητο κ.τ.λ.) που οφείλονταν πιο πολύ στην επιδείνωση υφισταμένων βλαβών από δεκαετίες ή και αιώνες.
Δείτε πλάνα από τις πρώτες εικόνες της καταστροφής εδώ:
