Την ενιαιοποίηση των κανόνων χορήγησης σύνταξης θανάτου στα δικαιοδόχα τέκνα, προβλέπει εγκύκλιος του ΕΦΚΑ.
Στη νέα ρύθμιση περιλαμβάνονται όλοι οι φορείς, το Δημόσιο και το ΝΑΤ.
Οι δικαιούχοι, θα πρέπει να υποβάλλουν νέα αίτηση προς τον ΕΦΚΑ για την επαναχορήγηση της σύνταξης και να δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα στο ύψος των αναδρομικών που ενδεχομένως δικαιούνται
Με βάση τη νέα ρύθμιση, θα χορηγείται σύνταξη θανάτου σε όλα τα άγαμα ορφανά τέκνα έως το 24ο έτος της ηλικίας τους, ανεξαρτήτως εάν σπουδάζουν ή όχι και του πότε επήλθε ο θάνατος του γονέα, (δηλαδή πριν ή μετά το 2016, οπότε και διαφοροποιήθηκε το κεθεστώς χορήγησης με βάση το νόμο Κατρούγκαλου).
Πλέον, ορφανά τέκνα που έχαναν τη σύνταξη θανάτου του γονέα τους, μόλις συμπλήρωναν το 18ο έτος της ηλικίας τους, εάν ο θάνατος γονέα είχε επέλθει προ του 2016 και δεν σπούδαζαν, θα την λαμβάνουν για έξι επιπλέον χρόνια, όπως ακριβώς συμβαίνει, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ο θάνατος του γονέα επήλθε, μετά το 2016.
Εξαίρεση, από την πρόβλεψη του 24ου έτους, αποτελεί η περίπτωση τέκνων θανόντων ασφαλισμένων ή συνταξιούχων του τ.Ο.Α.Ε.Ε. των οποίων η συνταξιοδότηση, με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις μπορούσε να παραταθεί έως το 26ο έτος της ηλικίας τους.
Για λόγους χρηστής διοίκησης, εφόσον τα αιτήματα αυτών των δικαιοδόχων τέκνων έχουν υποβληθεί πριν από την 20 Δεκεμβρίου 2023, θα κριθούν βάσει των καταστατικών διατάξεων του ταμείου.
Αναδρομικά
Αν είχε διακοπεί η σύνταξη του τέκνου πριν την 20η Δεκεμβρίου 2023, θα υποβληθεί νέο αίτημα στον Ε.Φ.Κ.Α., με τα οικονομικά αποτελέσματα της επαναχορηγούμενης σύνταξης να αρχίζουν από την 1η του επόμενου μήνα της αιτήσεώς του και το νωρίτερο από 20 Δεκεμβρίου.2023.
Το μερίδιο του τέκνου του οποίου η σύνταξη επαναχορηγείται, αφαιρείται από τα τυχόν άλλα δικαιοπάροχα μέλη στα οποία είχε μεταβιβαστεί.
1ο Παράδειγμα: Συνταξιούχος απεβίωσε τον 2ο του 2001 με σύνταξη π.χ.1.000,00 ευρώ και η σύνταξή του μεταβιβάστηκε σε χήρα και τέκνο ως διακαιοδόχα πρόσωπα. Το ποσοστό της μεταβιβασθείσας σύνταξης ήταν 70% της σύνταξης του θανόντος δηλ. 700,00 ευρώ, ισομερώς καταβαλλόμενη στα δύο δικαιοδόχα πρόσωπα, κατά 35% έκαστος (350,00 ευρώ+350,00 ευρώ έκαστος). Το τέκνο ελάμβανε την σύνταξή του έως την ενηλικίωσή του δηλ. έως την συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του ή το 22ο έτος σε περίπτωση σπουδών σε δημόσιο Ι.Ε.Κ. ακόμα και σε περίπτωση λήξης των σπουδών του προ του 24ου έτους της ηλικίας του και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν του 24ου έτους. Με την διακοπή της σύνταξης του τέκνου, το μερίδιό του μεταφέρεται στην συνδικαιούχο χήρα και η σύνταξή της πλέον καταβάλλεται ακέραιη δηλ. το 70% αυτής, άρα 700,00 ευρώ. Το τέκνο μπορεί να αιτηθεί την συνέχιση της καταβολής της μέχρι το 24ο έτος της ηλικίας του και με την επαναχορήγηση του μεριδίου, η χήρα θα λαμβάνει το 35% αυτής δηλ. 350,00 ευρώ ενώ το υπόλοιπο ποσό των 350,00 ευρώ αποδίδεται στο τέκνο .Τα ποσά είναι ενδεικτικά χωρίς επικαιροποίησή τους.
2ο Παράδειγμα: Αν ο θάνατος συνέβη μετά την 13.05.2016 επειδή τα δικαιοδόχα πρόσωπα της μεταβιβασθείσας σύνταξης έχουν διακριτά μερίδια, δεν εμπίπτουν στην συγκεκριμένη διάταξη.
Αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα.
Για κάθε το αμφοτεροπλεύρως ορφανό τέκνο, το ποσοστό της σύνταξης που δικαιούται, ορίζεται στο 50% από κάθε σύνταξη των δικαιοπαρόχων γονέων του.
Σε περίπτωση ύπαρξης τέκνων πέραν του ενός, τους χορηγείται ισομερώς το 100% της σύνταξης των θανόντων γονέων.
Για τις άγαμες θυγατέρες δικαιοδόχες σύνταξης λόγω θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου γονέα τους, δεν χρειάζεται έλεγχος εισοδήματος, μέχρι την συμπλήρωση του 24ου έτους ηλικίας τους.
Οι περιπτώσεις δικαιοδόχων τέκνων αμφοτεροπλεύτως ορφανών και με αναπηρία αντιμετωπίζονται ενιαία από όλους τους ενταχθέντες φορείς στον e-ΕΦΚΑ, συμπεριλαμβανομένου του ΝΑΤ και Δημοσίου, ως εξής:
1. Ανάπηρο και ορφανό τέκνο και από τους δύο γονείς του, με μία σύνταξη από τον ένα θανόντα γονέα.
Αν το παιδί είναι ανάπηρο και ορφανό και από τους δύο γονείς του, δικαιούται το 100% της σύνταξης του θανόντος γονέα του, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά τα εξής:
α. Πάσχει από νοητική στέρηση ή αυτισμό ή από πολλαπλές βαριές αναπηρίες ή από χρόνιες ψυχικές διαταραχές που επιφέρουν μόνιμο ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.
β. Έχει επέλθει αναπηρία πριν την συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του.
γ.Το τέκνο δεν ασκεί υπακτέα στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ απασχόληση, με εξαίρεση τις περιπτώσεις του άρθρου 23 του Ν. 4488/2017 περί απασχόλησης λόγω ψυχικών παθήσεων, διότι σε αυτήν την περίπτωση, η ανάληψη μισθωτής απασχόλησης ή αυτοαπασχόλησης, ενδείκνυται για λόγους ψυχοκινητικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης και δεν επηρεάζει την κρίση αξιολόγησης αναπηρίας περί ανικανότητας για κάθε βιοποριστική εργασία που πιστοποιείται από τα Κ.Ε.Π.Α.
δ. Δεν λαμβάνει σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος.
2. Ορφανό και ανάπηρο τέκνο και από τους δύο γονείς του που λαμβάνει δύο συντάξεις.
Σε περίπτωση που το τέκνο με αναπηρία δικαιούται κύρια σύνταξη και από τον έτερο θανόντα γονέα, λαμβάνει το 100% της μεγαλύτερης σε ύψος σύνταξης και το 50% της δεύτερης σύνταξης.
Αν τα τέκνα με αναπηρία είναι περισσότερα του ενός, τα ως άνω ποσοστά της σύνταξης κατανέμονται ισομερώς.
Αν στην ως άνω κατηγορία υπάρχουν και υγιή δικαιοδόχα τέκνα, τότε το πλήρες ποσό της σύνταξης του θανόντος γονέα κατανέμεται ισομερώς, πλην όμως, στα αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα με αναπηρία, χορηγείται προσαύξηση 20%.
Αν τα ποσά υπερβαίνουν το πλήρες ποσό της σύνταξης του θανόντος γονέα, τότε τα ποσοστά των δικαιοδόχων σύνταξης υγιών παιδιών, μειώνονται ισομερώς.
Μετά την διακοπή της σύνταξης των δικαιοδόχων υγιών τέκνων λόγω συμπλήρωσης του 24ου έτους της ηλικίας τους, το ποσοστό που τους αναλογεί, προσαυξάνει ισομερώς την σύνταξη των αμφοτεροπλεύρως ορφανών τέκνων με αναπηρία.
3. Αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα με ή χωρίς αναπηρία και επιζών ή διαζευγμένος σύζυγος.
Αν σε αυτήν την κατηγορία δικαιοδόχων τέκνων υπάρχει και σύζυγος τότε η σύνταξη θα επιμεριστεί.
