Της Ελένης Χαλβατζά*
Λαμβάνοντας υπόψη το είδος της σχέσης μας με τους συναδέλφους ή προϊσταμένους μας στο χώρο εργασίας μας, πώς πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις επαγγελματικές μας αυτές σχέσεις, με τη βοήθεια των συναισθηματικών δεξιοτήτων. Ποια από όλες τις διαστάσεις της συναισθηματικής νοημοσύνης πιστεύω ότι μας χρειάζεται περισσότερο στη δουλειά μας και γιατί;
Στο σημερινό κόσμο της ταχύτητας, του ανταγωνισμού στον εργασιακό χώρο και της χαοτικής προσωπικής ζωής, αναζητούμε όλοι εργαλεία που βελτιώνουν τη συμπεριφορά και τις σχέσεις μας. Βασικές ανθρώπινες ανάγκες, όπως η ανάγκη για αναγνώριση, για αυτοπραγμάτωση, για ανάπτυξη δεσμών με πρόσωπα ή ομάδες, για αυτονομία και για κατάκτηση κοινωνικής θέσης αποτελούν κυρίως σήμερα στόχους και σκοπούς του σημερινού ανθρώπου. Σε ένα εργασιακό περιβάλλον η ανάδειξη της συναισθηματικής ικανότητας όλων των υπαλλήλων ,η ικανότητα δηλαδή που βασίζεται στην συναισθηματική νοημοσύνη, έχει ως αποτέλεσμα διακεκριμένη επίδοση στην εργασία.
Λαμβάνοντας υπόψη τις υπάρχουσες σχέσεις στον εργασιακό μου χώρο, σίγουρα επιδέχονται βελτίωσης προς τον τομέα της εξέλιξης, αυτοβελτίωσης, της συνεργασίας μεταξύ μας ώστε να μπορούμε να εργαζόμαστε ομαδικά, να χτίζουμε δεσμούς μεταξύ μας αλλά και με τον οργανισμό ,ώστε να είμαστε σε θέση να ακολουθούμε το όραμα του αλλά και να διαχειριζόμαστε τις όποιες κρίσεις δημιουργούνται.
Όπως γνωρίζουμε τα θετικά συναισθήματα, συνήθως, προάγουν τη συνεργασία, ενώ αντιθέτως, τα αρνητικά συναισθήματα προκύπτουν, όταν οι βαθύτερες ανάγκες μας παραμένουν ανεκπλήρωτες. Ο φόβος, ο θυμός και οι ενοχές ενεργοποιούν ανταγωνιστικές συμπεριφορές και δυναμιτίζουν τις προσπάθειες για εποικοδομητικό διάλογο. Την τελευταία δεκαετία επιστήμονες από όλο τον κόσμο έχουν επισημάνει την σημασία του παράγοντα της συναισθηματικής νοημοσύνης στην επίτευξη προσωπικών και συλλογικών στόχων. Η μαθησιακή γνώση και η εξειδίκευση δεν αρκούν, δεν αποτελούν, πλέον, την απόλυτη εγγύηση για την εξέλιξη του ατόμου αλλά και την επιτυχημένη διοίκηση. Μια σημαντική παράμετρος η οποία παίζει καταλυτικό ρόλο για την βελτίωση των σχέσεων σε κάθε εργασιακό χώρο είναι η Συναισθηματική Νοημοσύνη, δηλαδή, η ικανότητα του ατόμου να ελέγχει και να ρυθμίζει τα δικά του συναισθήματα και τα συναισθήματα των άλλων, και να τα χρησιμοποιεί για να κατευθύνει τη σκέψη και τη δράση του μέσα στην ομάδα. Σύμφωνα με τον D. Goleman (1998), οι συναισθηματικές δεξιότητες δεν έχουν να κάνουν αμιγώς μόνο με συναισθηματικά υποκινούμενες αντιδράσεις, αλλά συνδυάζουν σκέψη και συναίσθημα.
Έτσι σε ένα δημόσιο οργανισμό όπως είναι ο χώρος που εργάζομαι οι συναισθηματικές δεξιότητες των υπαλλήλων είναι θεμελιώδες ζήτημα για την εξυπηρέτηση τόσο των πολιτών αλλά και το σχεδιασμό και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες που επιτρέπουν σε όλους την ανάπτυξη των συναισθηματικών τους ικανοτήτων. Οι ικανότητες αυτές βασίζονται στη συναισθηματική νοημοσύνη ,στον πυρήνα του βρίσκονται δύο πολύ βασικές δεξιότητες όπως η ενσυναίσθηση και οι κοινωνικές δεξιότητες και έχει ως αποτέλεσμα διακεκριμένη επίδοση στην εργασία. Ο κάθε εργαζόμενος πρέπει και μπορεί αν εκπαιδευτεί και η διοίκηση επενδύσει στην εκπαίδευση αυτή, εκείνες τις συναισθηματικές δεξιότητες που ταιριάζουν στον ίδιο και στο αντικείμενο της δουλειάς του, να τις αναπτύξει βασιζόμενοι στις πέντε διαστάσεις της συναισθηματικής νοημοσύνης, οι οποίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές προκειμένου να μάθουν οι εργαζόμενοι τις ικανότητες που είναι απαραίτητες για να πετύχουν στην εργασία τους.
Στην σημερινή εποχή πλέον, στον εργασιακό χώρο: ο εργαζόμενος δεν είναι μόνος και δεν μπορεί να πετύχει τίποτα μόνος. Οι κοινωνικές δεξιότητες που θα αναπτύξει και στο βαθμό που θα τις εξελίξει θα του προσφέρουν δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης-και στις υψηλότερες βαθμίδες ακόμα-αυτές είναι που παίζουν τον κύριο και αποφασιστικό ρόλο. Όσοι δεν γίνουν πιο ευφυείς συναισθηματικά, δεν θα επιβιώσουν εύκολα στις εποχές που έρχονται .
Έτσι κατά την άποψή μου η ενσυναίσθηση και η ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων (κατά πόσο χειριζόμαστε καλά τις σχέσεις μας στο εργασιακό περιβάλλον) είναι , οι πιο σημαντικός παράγοντες του πυρήνα της ΣΝ.
1) Με την Ενσυναίσθηση (επίγνωση των συναισθημάτων, των αναγκών και των ανησυχιών των άλλων), μπορούμε να πετύχουμε την κατανόηση των άλλων, την κατανόηση των αναγκών των πελατών και ικανοποίησή τους, την ενίσχυση της ανάγκης των άλλων για να εξελιχθούν, να χειριστούμε σωστά τη διαφορετικότητα, να πετύχουμε την κατανόηση των συναισθηματικών τάσεων μιας ομάδας και την ενδυνάμωση των σχέσεων μέσα σε αυτή.
2) Με την Κοινωνικές δεξιότητες (ικανότητα να προκαλεί κανείς στους άλλους τις αντιδράσεις που θέλει), όπως: η άσκηση αποτελεσματικής μεθόδου πειθούς, η επικοινωνία, η ηγεσία (έμπνευση και καθοδήγηση ομάδων ανθρώπων),η καταλυτική δράση για χειρισμός των αλλαγών, ο χειρισμός διαφωνιών, η καλλιέργεια δεσμών και σχέσεων που συμβάλουν στην επίτευξη στόχων, η σύμπραξη και η συνεργασία με άλλους προς επίτευξη κοινών στόχων και τέλος η δημιουργία συνοχής στην ομάδα προς επίτευξη συλλογικών στόχων.
*Η Ελένη Χαλβατζά είναι Δημοτική Υπάλληλος
