Νικητής των εκλογών στη Νότια Κορέα ανακηρύχθηκε ο γιος προσφύγων από τη Βόρεια Κορέα, πρώην διαδηλωτής κατά δικτατόρων που υποστήριζε ο στρατός, πρώην δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολέμιος της εγκατάστασης στη χώρα του,του σύγχρονου αμερικανικού αντιπυραυλικού συστήματος THAAD.
Το περιοδικό Time αναφερόμενο στην είδηση της εκλογής του Μουν Τζάε ιν, κάνει λόγο για τέλος μιας δεκαετίας συντηρητικής διακυβέρνησης.
Σταθμοί στη ζωή του γιου προσφύγων από το βορρά
Οι γονείς του 64χρονου νέου προέδρου είχαν μετοικήσει στη διάρκεια του πολέμου της Κορέας (1950 -1953), από το βορρά στο νότο της κορεατικής χερσονήσου πριν τη γέννησή του ίδιου τον Ιανουάριο του 1953. Αρχικά διέμεναν σε στρατόπεδο προσφύγων. Ο Μουν βίωσε ως παιδί φτώχεια και συχνά πήγαινε σε καθολική εκκλησία για να παραλάβει δωρεάν αμερικανικό αλεύρι και γάλα σε σκόνη.
Το 1972 μπήκε στο Πανεπιστήμιο Κιούνγκ Χι της Σεούλ και εντάχθηκε στο δημοκρατικό κίνημα που επιζητούσε την ανατροπή του δικτάτορα Παρκ Τσουνγκ Χι, ο οποίος κυβερνούσε τη χώρα επί 18 χρόνια, μέχρι τη δολοφονία του το 1979. Ο Μουν, διαδέχθηκε στην προεδρία την κόρη του Παρκ, Τσουνγκ Χι,που εκδιώχθηκε από το προεδρικό μέγαρο μετά από εκκωφαντικά σκάνδαλα στα οποία εμπλέκονταν και μεγάλες νοτιοκορεατικές εταιρίες –κολοσσοί, όπως η Samsung. Το 1975 ο Μουν είχε φυλακιστεί για μήνες, επειδή είχε λάβει μέρος σε διαδηλώσεις, πριν πάει στο στρατό όπου υπηρέτησε στις ειδικές δυνάμεις.
Στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 ο Μουν δικηγορούσε και μέσω του νομικού γραφείου Ρο, υπερασπίστηκε δικαιώματα φτωχών εργατών και ακτιβιστών φοιτητών, μέχρι το 1988, που ο Ρο μπήκε στην πολιτική. Ο Μουν λέει ότι η φιλία τους, του άλλαξε τη ζωή. Όταν ο Ρο έγινε πρόεδρος του 2003, τα τοπικά ΜΜΕ αποκαλούσαν τον Μουν «βασιλικό γραμματέα» ή «σκιά του Ρο».
Το 2004 κατατέθηκε πρόταση μομφής κατά του Ρο για εικαζόμενες παραβιάσεις του εκλογικού νόμου και Μουν τον υπερασπίστηκε. Το δικαστήριο αποκατέστησε την προεδρική εξουσία του Ρο. Και όταν αποχώρησε ο Ρο από την εξουσία και αντιμετώπισε κατηγορίες για διαφθορά, ο Μουν ήταν συνήγορός του. Ο Ρο αυτοκτόνησε το Μάιο του 2009.
Ο θάνατός του, έχει πει ο Μουν, τον οδήγησε στην πολιτική. Το 2012 έχασε τις εκλογές όπου αντίπαλός του ήταν η κόρη του δικτάτορα Παρκ, η οποία πήρε ένα εκατομμύριο περισσότερες ψήφους. Το σκάνδαλο που ξέσπασε το φθινόπωρο με επίκεντρο την Παρκ και τον περίεργο περίγυρό της, εκτόξευσε τη δημοτικότητα του Μουν στα ύψη.
Με την ένταση στα ύψη
Η εκλογή του Μουν, προκύπτει ενώ τα πολεμικά τύμπανα χτυπάνε για την κορεατική χερσόνησο και μαίνεται ο φραστικός πόλεμος Ουάσιγκτον –Πιονγκγιάνγκ. Ο Κιμ Γιονκ Ουν απειλεί να βυθίσει το αεροπλανοφόρο USS Carl Vinson, το Τόκιο δηλώνοντας απειλούμενο προετοιμάζει πολεμικές ή επικουρικές στων ΗΠΑ επιχειρήσεις στον Ειρηνικό, η Κίνα συνιστά ψυχραιμία για να μη συγκρουστούν τα «τρένα» ΗΠΑ –Βόρειας Κορέας, που όπως ανέφερε ο Κινέζος πρόεδρος κινούνται με ταχύτητα το ένα προς το άλλο. Στον αμερικανικό Τύπο υπήρξαν και αναλύσεις που προέβλεπαν αμερικανική στρατιωτική δράση σε βάρος της Βόρειας Κορέας, πριν τις εκλογές στη Νότια Κορέα. Ένας πρόεδρος όχι τόσο υπάκουος όσο οι Συντηρητικοί προκάτοχοί του, θα ήταν τροχοπέδη στην εξόντωση μίας άκρης του λεγόμενου «άξονα του κακού» – Συρία, Ιράν, Βόρεια Κορέα.
Newsweek: Σεισμική αλλαγή στην πολιτική της Σεούλ
Το αμερικανικό περιοδικό Nesweek έγραφε πριν τις εκλογές, ότι ο Μουν εκπροσωπεί επιστροφή σε φιλελεύθερες κυβερνήσεις που είχαν την εξουσία μεταξύ 1998 και 2008, οι οποίες είχαν αναπτύξει στενούς δεσμούς με τους γείτονές τους στο βορρά. Η πολιτική εκείνης της εποχής είχε γίνει γνωστή ως «Λιακάδα» και είχε χαρίσει στον τότε πρόεδρο, Κιμ Ντάε Γιουνγκ, Νόμπελ Ειρήνης. Μικρή θα είναι η έκπληξη, αν ο Μουν ακολουθήσει «Πολιτική Λιακάδας 2», δεδομένου ότι ήταν προσωπάρχης του διαδόχου του Ντάε Γιουνγ, Ρο Μου-χιούν, που τη συνέχισε.
Η πρώτη «Λιακάδα»
Εκτός από συναντήσεις προέδρων των δύο χωρών, η πρώτη Πολιτική Λιακάδας, έφερε και στενότερους εμπορικούς δεσμούς, κυρίως με το άνοιγμα του βιομηχανικού συμπλέγματος Καεσόνγκ, όπου λειτουργούσαν νοτιοκορεατικές εταιρίες με εργάτες από το βορρά. Ο Μουν όχι απλώς έχει δηλώσει πως θα ξαναρχίσουν οι εκεί επιχειρήσεις, αλλά και ότι θα επεκταθούν, ως κίνητρο για να κατασταλούν οι πυρηνικές φιλοδοξίες της Βόρειας Κορέας.
Το Φεβρουάριο δήλωνε πως «ήταν η τελευταία βαλβίδα ασφαλείας που απέτρεπε αποφασιστική διαταραχή στις διακορεατικές σχέσεις». Στις τελικές προεκλογικές δημοσκοπήσεις, ο Μουν προηγούνταν κατά 20 μονάδες του κεντρώου Αν Τσεόλ –σου, με τρίτο τον συντηρητικό Χονγκ Τζουν –πιο.
Οργή για το THAAD
O Μουν είχε επικρίνει τη σπουδή των ΗΠΑ να εγκαταστήσουν το σύγχρονο αντιπυραυλικό σύστημα THAAD στη Νότια Κορέα σε μια περίοδο που η χώρα είχε προσωρινή κυβέρνηση. «Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα με την απόφαση ανάπτυξης του THAAD, είναι ότι της λείπει η δημοκρατική διαδικασία και έχει καταλήξει να προκαλέσει ευρεία διαίρεση στο έθνος και να επιδεινώσει τις διεθνείς σχέσεις», δήλωνε την περασμένη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον Ποστ. Έχει μιλήσει και για επανεξέταση της σχέσης με τις ΗΠΑ, γιατί θέλει η χώρα του να μην ακολουθεί, αλλά να κάθεται στη θέση του οδηγού, στη διαδρομή με συνοδοιπόρους Ουάσιγκτον και Πιονγκγιάνγκ.
https://www.youtube.com/watch?v=WXmNuRLxA2o
KoreanTimes: Οι διαφορές με τον Ρο
Νοτιοκορεατικές αναλύσεις ωστόσο θεωρούν πως είναι πρόωρη η πρόβλεψη πως ο Μουν θα ακολουθήσει την ίδια πολιτική με το μέντορά του και φίλο του. Σύμφωνα με ένα από τα σχετικά άρθρα, ο Μουν αναμένεται να είναι πιο ευέλικτος και πρακτικός από τον Ρο.
Ο Ρο είχε εκλεγεί το 2002 σε μια περίοδο που ήταν στα ύψη το αντιαμερικανικό αίσθημα, λόγω του θανάτου δύο μαθητριών γυμνασίου που τις πάτησε αμερικανικό τεθωρακισμένο. Ο Ρο είχε πει μεταξύ άλλων πως δεν θα πήγαινε στην Ουάσιγκτον «για μια φωτογραφία», και «πού είναι το κακό να είσαι αντιαμερικανός;». Ο πολιτικός αναλυτής Λι Κανγκ Γιουν θυμάται πως ήταν η πρώτη φορά που Κορεάτης πρόεδρος έκανε λόγο για διπλωματική ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ σε τόσο ισχυρό τόνο.
Αν ήταν ο Ρο σημερινός πρόεδρος, θα είχε αντιταχθεί εξαρχής στην εγκατάσταση του THAAD, «αλλά ο Μουν δεν θα αποφασίσει συναίνεση ή αντίθεση προς το παρόν». Και θεωρεί πως ρίζα του ζητήματος με το αμερικανικό αντιπυραυλικό ζήτημα, είναι το πυρηνικό πρόγραμμα της Πιονγκγιάνγκ. «Δεν θα ζητήσω μονομερώς απόσυρσή του, θα αποφασίσω μετά από πλήρεις διαβουλεύσεις με τις ΗΠΑ. Χρειάζεται επίσης να συζητήσουμε με Κίνα και Ρωσία». Κι ο πολιτικός αναλυτής Τσόι Γιουνγκ Ιλ συμφωνεί, παρατηρώντας πως αναμένει πως «η σχέση του Μουν με τον Ντόναλντ Τραμπ θα είναι πιο ήπια από εκείνη του Ρο με τον Τζορτζ Μπους».
Επιμέλεια:Ρένα Ακριτίδου