Τη συνάντηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον το Μάιο, πριν της σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλες, προανήγγειλε ο υπουργός Εξωτερικών της Άγκυρας Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Η συνάντηση συμφωνήθηκε στη διάρκεια του συγχαρητηρίου τηλεφωνήματος του Τραμπ στον Ερντογάν για τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος – τα οποία ωστόσο αμφισβητούνται από την τουρκική αντιπολίτευση. Ο Τσαβούσογλου είπε ότι η ημερομηνία της συνάντησης, πιθανόν στο πρώτο 15ήμερο του Μαίου, θα συμφωνηθεί με τον Αμερικανό ομόλογό του Ρεξ Τίλερσον. Και ο Τραμπ δέχθηκε επικρίσεις στο εσωτερικό για τα συγχαρητήριά του σε έναν ηγέτη που εμφανίζεται όλο και πιο αυταρχικός, ενώ η κίνησή του ερχόταν σε ηχηρή αντίθεση με τη σιωπή Ευρωπαίων ηγετών για το αποτέλεσμα .
«Η νίκη είναι νίκη»
Ο Τούρκος πρόεδρος απορρίπτει τις ενστάσεις της αντιπολίτευσης, που αναμένεται να προβεί σε νομικές ενέργειες ακύρωσης των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος. «Η νίκη είναι νίκη», δήλωσε στο CNN σε ερώτημα για τη μικρή διαφορά του ΝΑΙ από το Όχι. Ο πρωθυπουργός του, Μπιναλί Γιλντιρίμ, επέκρινε τον ηγέτη του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσηςCHP, Κιλιντζάρογλου, που κατήγγειλε εκτεταμένη νοθεία και πως αυτό το δημοψήφισμα θα μείνει στην ιστορία ως «οι ασφράγιστες εκλογές». Στο μεταξύ, συνεχίζονται οι συλλήψεις σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για εκλογική νοθεία. Μέχρι τώρα, έχουν ανέλθει σε 38.
Ποιος κέρδισε (έκλεψε) τις ψήφους των Κούρδων;
Κάτω από αυτό τον τίτλο αρθρογράφος της Χουριέτ γράφει σήμερα, ότι τη νύχτα του δημοψηφίσματος, ο Ερντογάν έδειχνε πιο αδύναμος και η στρατιά των συμβούλων του, φαίνονταν πιο φοβισμένοι από ποτέ. Η αρθρογράφος Αχού Εζιούρτ, σημειώνει ότι η φήμη του ΑΚΡ και του Ερντογάν μέσα κι έξω από τα σύνορα, κάνει φρύδια να υψωθούν. «Η εκλογική διαδικασία, θα φαίνεται σαν ταξίμετρο που πειράζει κάποιος ξαφνικά όταν η καταμέτρηση του ξινίζει». Και εκτός αυτών, υπάρχει και η κουρδική ψήφος. «Τεράστιες ανακολουθίες, ανωμαλίες, εκφοβισμοί έχουν ρίξει σκιές στην εκλογική διαδικασία σε κουρδικές περιοχές. Ως δημοσιογράφοι γνωρίζαμε επί εβδομάδες ότι θα συνέβαινε κάτι τέτοιο. Ψίθυροι και φήμες κυκλοφορούσαν στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη πως ακόμη και αν το Όχι έπαιρνε πάνω από 50%, θα γινόταν εξωτερική παρέμβαση, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας.
Οι περισσότεροι δημοσκόποι και ειδικοί που μίλησαν στο CNN Turk το βράδυ των αποτελεσμάτων, τόνιζαν ότι οι Κούρδοι έδωσαν δεύτερη ευκαιρία στον Ερντογάν για να ξαναρχίσει διάλογος. Ο Φαρούκ Ατσάρ του κέντρου κοινωνικών ερευνών andy-ar, έλεγε ότι η παρέμβαση τελευταίας στιγμής του Ερντογάν σε κουρδικές περιοχές, καρποφόρησε. «Κοιτάξτε την ΕΤΑ», έλεγε σε φιλοκυβερνητικά κανάλια ο Τούρκος πρόεδρος πριν πάει στα νοτιοανατολικά, αναφερόμενος στην εγκατάλειψη του ένοπλου αγώνα από τους Βάσκους αυτονομιστές. Κι υποσχόταν πως αν αφοπλιστεί και το ΡΚΚ, μπορεί να ξαναρχίσουν συνομιλίες. Μ΄ αυτά τα λόγια, αναγεννήθηκαν ελπίδες μεταξύ των Κούρδων, για μια ένδειξη ελπίδας ειρήνευσης. Οι αναφορές του για ένα σύστημα «ομοσπονδιακού κράτους» και για «δικαιώματα αυτονομίας», ήταν σημαντικά δέλεαρ για να προβληματιστεί ο κουρδικός πληθυσμός. Οι δηλώσεις του αυτές, προκάλεσαν απώλεια 2% του ΑΚΡ σε εθνικιστικούς κύκλους, αλλά πρόσθεσαν 500.000 ψήφους από κουρδικές περιοχές, που υπεραναπήρωσαν την απώλεια. Στο Ντιγιαρμπακίρ, το Μαρντίν, το Σιρνάκ, αυτές τις μέρες, ελπίζουν. Ωστόσο το HDP μπορεί να έχασε κάποιες ψήφους σε κουρδικές περιοχές, διατηρεί όμως την ισχύ του, για τη συνεπή στάση του υπέρ το ΌΧΙ, σε πόλεις όπως τα Άδανα, η Μερσίν και η Κωνσταντινούπολη. Οι Κούρδοι δεν είναι πια ένα μονολιθικό μπλοκ που ψηφίζει κατά κοπάδια κι αυτό είναι καλό. Αν προκύψει καλύτερη ηγεσία και ατζέντα στο CHP, μπορεί να στραφούν και σε αυτό. Το πρώτο τεστ για τους Κούρδους μέσα στο ΑΚΠ, είναι η υπόσχεσή του για επαναφορά της θανατικής ποινής. Θα πουν ναι στις σκοτεινές μέρες των δεκαετιών του ΄70 και του ΄80; Οι δυνάμεις που σταμάτησαν το ταξίμετρο στα 51-49, πρέπει να έχουν τώρα ένα σενάριο κατά νου. Ελπίζουμε να ζήσουμε να το δούμε».
Απορρίφθηκαν όλες οι ενστάσεις
Ο πρόεδρος της κεντρικής εκλογικής επιτροπής, YSK, Σαντί Γκιουβέν, ανακοίνωσε πως απορρίφθηκαν όλες οι ενστάσεις και το αίτημα ακύρωσης του δημοψηφίσματος. Δέκα μέλη της επιτροπής απέρριψαν το αίτημα ακύρωσης και μόνο ένα ψήφισε υπέρ. Εκτός των νομικών ενστάσεων του CHP, το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα στο τουρκικό κοινοβούλιο, το αριστερό, φιλοκουρδικό HDP, κατέθεσε στην Άγκυρα καταγγελία κατά του Γκιουβέν και άλλων μελών του συμβουλίου, για παράβαση της επαγγελματικής τους δεοντολογίας.
Νωρίτερα, ο Κιλιντζάρογλου μιλώντας στη Βουλή, είχε καλέσει τους δικαστές της επιτροπής, να «βγάλουν τις ρόμπες τους». Και δικηγορικές ενώσεις στην Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη κατέθεσαν ενστάσεις για τους χειρισμούς της επιτροπής του Γκιουβέν.
Η Άγκυρα πιέζει για το YPG
Τούρκος αξιωματούχος ανέφερε στη Χουριέτ ότι στην τηλεφωνική τους επικοινωνία με τον Ρεξ Τίλερσον, οΤούρκος υπουργός επανέλαβε την αντίθεση της Άγκυρας στη συνεργασία των ΗΠΑ με Μονάδες Λαϊκής Προστασίας (YPG) και υποστήριξε πως Σύριοι Κούρδοι πολιτοφύλακες επιφέρουν δημογραφικές αλλαγές σε περιοχές που έχουν καταλάβει και θα συνέχιζαν να το πράττουν αν μπουν στην επαρχία Ράκα. Έθεσε δε επίσης στο τραπέζι την πρόταση που είχε κάνει στον Τίλερσον όταν επισκέφθηκε την Άγκυρα τον περασμένο μήνα, να απελευθερώσουν τη Ράκα με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) , χωρίς τους μαχητές του YPG, τους οποίους η Άγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκράτες», ενώ οι ΗΠΑ τους αξιολογούν ως αξιόπιστους και αποτελεσματικούς συμμάχους στον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών του ISIS.
Ερντογάν: Ο Ομπάμα εξαπάτησε την Τουρκία για το ΡΚΚ
Σε συνέντευξή του στο Αλ Τζαζίρα, ο Ερντογάν εξέφρασε την ευχή ενίσχυσης των δεσμών της χώρας του με τις ΗΠΑ. Παράλληλα ευχήθηκε να μην κάνει ο πρόεδρος το ίδιο με τον προκάτοχό του, ο οποίος κατά τον Τούρκο πρόεδρο, «εξαπάτησε την Τουρκία», ενώ υπήρχε συμφωνία με τον Μπαράκ Ομπάμα για καταπολέμηση της τρομοκρατίας – και η Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατικό, το Κόμμα των Εργατών του Κουρδιστάν(ΡΚΚ). Οι δηλώσεις του αυτές, ακολουθούν προγενέστερη, «ο τρόπος που ο πρόεδρος Τραμπ προσεγγίζει τα γεγονότα είναι ενθαρρυντικός και μας χαροποιεί». Ο Ερντογάν είπε ότι στη διάρκεια του τηλεφωνήματος του Τραμπ, «τα πιο σημαντικά που συζητήσαμε αφορούν στις εξελίξεις σε Συρία και Ιράκ». Ο Τραμπ ευχαρίστησε την Τουρκία για την υποστήριξη των πυραυλικών πληγμάτων των ΗΠΑ σε συριακή βάση μετά την επίθεση με χημικά στο Χαν Σεϊχούν.
Επιμέλεια: Ρένα Ακριτίδου