Τους θερινούς μήνες, κυρίως στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, τα μεγάλα στάδια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης γέμιζαν από φανατικούς φιλάθλους για να παρακολουθήσουν το δημοφιλές άθλημα, «κατς», ή «ελευθέρα πάλη», με καταξιωμένους Έλληνες αθλητές αλλά και πασίγνωστους ξένους.
Τάσος Κ. Κοντογιαννίδης akontogiannidis@yahoo.gr
Το «κατς» ήταν ένα πολύ παλιό άθλημα, που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα, αλλά διατηρήθηκε και αναπτύχθηκε στον ελληνισμό της Ανατολής, στον Πόντο, την Κωνσταντινούπολη, την Σμύρνη, ενώ το πήραν πολύ αργότερα οι Τούρκοι, το αγάπησαν και το ανακήρυξαν εθνικό σπορ με τους πεχλιβάνηδες. Οι Πόντιοι διατήρησαν την πάλη στο περιθώριο των πανηγυριών, ως σημαντικό δημοφιλές θέαμα, δίδοντας στους νικητές ως βραβείο κατά περίπτωση, ζωντανό αρνάκι, κατσικάκι, κόκορα, χρήματα ή ενδύματα…
Αργότερα η πάλη μεταφέρθηκε σε ευρωπαϊκές χώρες, βαπτίσθηκε στις ΗΠΑ σε «κατς», στη δεκαετία του ’30, με εντυπωσιακά νούμερα των παλαιστών, όπου μεσουράνησε και ένας δικός μας, ο Τζίμ Λόντος, με το περίφημο αεροπλανικό κόλπο. Το κατς μετετράπη σύντομα σε είδος διασκέδασης, και τα μεταπολεμικά χρόνια έγινε της μόδας στην Αθήνα, γεμίζοντας τα καλοκαιρινά βράδια τα γήπεδα, με αγώνες που οργάνωναν κάποια γραφεία. Οι παλιοί Αθηναίοι θα ενθυμούνται τους αγώνες που έδιναν άσσοι του «κατς» στο γήπεδο Λεωφόρου Αλεξάνδρας, στο Αιγάλεω, στον Πανελλήνιο και στο γήπεδο του Απόλλωνα στη Ριζούπολη, όπου το «ξύλο» έπεφτε μεταξύ των διαγωνιζομένων «αλύπητα».
Προηγούντο οι διαφημίσεις στις αθλητικές εφημερίδες. «Μη χάσετε την τιτανομαχία μεταξύ του Τζώρτζ Μπόλα, του ανθρώπου με την ουρά, εναντίον του Καρπόζηλου», ή ακόμα, την σύγκρουση του ανθρώπου με την μάσκα εναντίον του Καμπαφλή ή κάποιων άλλων εναντίον του Λαμπράκη, του Παπαλαζάρου, ή του Ναθαναήλ. Αυτά τα ονόματα ακούγονταν τότε, αυτοί ήξεραν το «κατς», ένα άθλημα περισσότερο θεαματικό, φιγουρατζίδικο, πολλά άλματα, συγκρούσεις γιγάντων, γιατί ο καθένας από τους αθλητές αυτούς ζύγιζε πάνω από 120 κιλά.
Τύχαινε καμιά φορά οι σικέ αγώνες να γίνονται αμέσως αντιληπτοί από τους φιλάθλους που αγανακτισμένοι φώναζαν το ρυθμικό σύνθημα «θα μπούμε μέσα» και «αίσχος, αίσχος!». Άλλοτε πάλι πετούσαν στο ριγκ στραγάλια, σαΐτες, χαλικάκια και ο,τι άλλο αντικείμενο έβρισκαν. Πάντως οι αθλητές του κατς φρόντιζαν να δείχνουν ότι ρίχνουν ξύλο και τύχαινε καμιά φορά ν’ ανοίξει μύτη και να τρέχουν αίματα…
Οι οργανωτές φανάτιζαν το κοινό πριν από κάθε αγώνα, όπως έγινε ένα βράδυ του Ιουλίου 1961 στο γήπεδο Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Προσκλήθηκαν τότε δύο Γάλλοι αθλητές του κατς, ο Ιβάρ Μαρτισόν και ο Φελίξ Μικέ που και οι δύο μαζί ζύγιζαν 250 κιλά. Αντίπαλοί τους, οι Λαμπράκης και Παπαλαζάρου, με πολύ λιγότερα κιλά. Πανδαιμόνιο στο γήπεδο. Ο φανατισμένος κόσμος, άνδρες, ακόμα και γυναίκες, ούρλιαζαν κυριολεκτικώς κάθε φορά που τα δύο ζευγάρια συγκρούονταν στο ριγκ. Ανάμεσα στους φιλάθλους και υπουργοί. Από τους τακτικούς θεατές, ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως Ευάγγελος Καλαντζής. Και κάθε τόσο εμψύχωναν τους Έλληνες αθλητές: «Απάνω του Λαμπράκη, καθάρισέ τον!» ή «Έλα Παπαλαζάρου, δώστου να καταλάβει…»
Μάλιστα σε κάποιο διάλειμμα του αγώνα, πλησίασε ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως Ευάγγελος Καλαντζής τον Λαμπράκη και του πρόσφερε μια παγωμένη μπύρα, ενθαρρύνοντας τον να νικήσει τον αντίπαλό του. Τόσο σκληρός ήταν ο αγώνας, που οι αθλητές κυνηγούσαν ο ένας τον άλλο και έξω από το ριγκ. Τελικά οι Έλληνες νίκησαν τους Γάλλους με δύο πτώσεις. Κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει ποιες ακριβώς ήταν αυτές οι δύο πτώσεις, γιατί οι γίγαντες του κατς από την στιγμή που άρχισε ο αγώνας έπεφταν συνεχώς κάτω, άλλοτε μέσα στο ριγκ και άλλοτε έξω από αυτό. Και όλο αυτό το διάστημα, τα στραγάλια και τα φασόλια, καμιά φορά και… γίγαντες, πήγαιναν σύννεφο πάνω στους παλαιστές στο ρινγκ.
Αγώνες «κατς» διεξάγονταν και στη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα το θέρος του 1965, παρατηρήθηκε μεγάλη κοσμοσυρροή στο γήπεδο Χαριλάου για να παρακολουθήσουν αγώνες Ελλήνων κατσέρ με ξένους, μέχρι τελικής πτώσεως. Εκεί έκλεψε την παράσταση ο Θανάσης Καμπαφλής, άριστος ερμηνευτής δημοτικών τραγουδιών, που συνέτριψε τον Φιλανδό αντίπαλο του Άρνι Σαρ και αποθεώθηκε! Νικητές ήταν επίσης, οι Παπαλαζάρου, Καρυστινός και Ασημάκης με αντιπάλους Αμερικανούς και Άγγλους. Ο θρίαμβος του Καμπαφλή επαναλήφθηκε λίγες μέρες μετά στο γήπεδο του ΠΑΟΚ όπου μπροστά σε χιλιάδες θεατές, διέσυρε τον αμερικανό Αμέσσα, ενώ το δίδυμο Καρπόζηλου-Λαμπράκη τους Σατούρσκι και Σούλτς.