Περισσότεροι από 5.000 άνθρωποι νοσούν κάθε χρόνο από καρκίνο του παχέος εντέρου και πάνω από 2.500 χάνουν τη ζωή τους. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο καρκίνος του παχέος εντέρου παρουσιάζει αυξητική τάση και είναι ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος, μετά απ’ αυτόν του πνεύμονα, στον δυτικό κόσμο.
Ωστόσο, η πρόληψη έχει πολύ δρόμο ακόμη για να φτάσει σε ικανοποιητικά επίπεδα, με την συμμόρφωση του πληθυσμού στις οδηγίες για προληπτικό έλεγχο να καταγράφει χαμηλές επιδόσεις. Οι Έλληνες αποφεύγουν την κολονοσκόπηση, παρά την υψηλή διαγνωστική της αξία, ανέφεραν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας, με αφορμή τη διοργάνωση του 3ου Διεθνούς Αθηναϊκού Συμποσίου με θέμα «Γαστρεντερικός καρκίνος: Πρόληψη, Αναγνώριση & Διαχείριση – Ένα αλφαβητάρι Για Ιατρούς (Παθολόγους, Γενικούς Ιατρούς)».
Επιπλέον, σύμφωνα με τους ομιλητές, η ανάγκη για πρόληψη της νόσου γίνεται ακόμα πιο επιτακτική, αφού το κόστος αντιμετώπισης της ανά ασθενή είναι ιδιαίτερα υψηλό και ξεπερνά συνολικά (Εθνικό Σύστημα Υγείας και Ιδιωτικός τομέας) τα 70 εκ ευρώ κατ’ έτος.
Για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, παρότι έχουν αναγνωριστεί κάποιοι περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξή του, όπως η συχνή χρήση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος και λίπους, είναι αδύνατο να προβλεφθεί ποιος θα εμφανίσει τη νόσο, εκτός από πολύ ειδικές ομάδες που αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% του πληθυσμού.
Όπως είπαν οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας , τα τελευταία χρόνια οι πολύποδες που είναι η προκαρκινική κατάσταση για την πλειονότητα των καρκίνων στο παχύ έντερο, τείνουν να εμφανίζονται σε όλο και νεότερους ανθρώπους και γι’ αυτό οι συστάσεις για διενέργεια εξετάσεων από τα 50 είναι ιδιαίτερα αυστηρές. Όταν
όμως πρόκειται για άτομα με συγγενείς α΄βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά) που έχουν διαγνωστεί με πολύποδες ή καρκίνο παχέος εντέρου, τότε ο έλεγχος πρέπει να αρχίζει σε νεότερες ηλικίες, εξαιτίας του υψηλού κινδύνου που διατρέχουν για εμφάνιση της νόσου.
Πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Formosa Cancer Foundation, βάζει στους παράγοντες κινδύνου και το στρες, το οποίο έχει ενοχοποιηθεί για πολλές μορφές καρκίνου, λόγω της ροπής που προκαλεί προς ορισμένες βλαβερές συνήθειες, όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η κακή διατροφή. «Πρέπει λοιπόν να γίνει συνείδηση σε όλους τους Έλληνες ότι η συγκεκριμένη ασθένεια μπορεί να προληφθεί» τόνισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας, Σωτήριος Γεωργόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι «η εξέταση που πραγματικά σώζει ζωές είναι η κολονοσκόπηση».
Όπως είπαν οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας μόνο μέσω της κολονοσκόπησης μπορούν να ανιχνευθούν, οι πολύποδες και ταυτόχρονα να αφαιρεθούν προτού εξαλλαχθούν. Η αξιοπιστία της μεθόδου είναι πολύ υψηλή αρκεί να εκτελείται από έμπειρους και κατάλληλα εκπαιδευμένους γαστρεντερολόγους.
Μεταξύ των πλεονεκτημάτων της περιλαμβάνεται η δυνατότητα εξέτασης όλου του παχέος εντέρου και λήψης δειγμάτων για βιοψία, καθώς και το μεγάλο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την επανεξέταση (5-10 έτη). Μέσω της συγκεκριμένης εξέτασης είναι εφικτή η ταυτόχρονη διάγνωση και θεραπεία, η οποία την καθιστά εξέταση αιχμής στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Πέραν των προληπτικών εξετάσεων, στις οποίες πρέπει να υποβάλλονται άνδρες και γυναίκες ηλικίας 50-75 ετών (και κατά την κρίση του γιατρού έως τα 85), στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου βοηθούν και η τροποποίηση ορισμένων συνηθειών, όπως τόνισαν οι ομιλητές. Η υιοθέτηση μιας διατροφής πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά, φυτικές ίνες και γιαούρτι, αλλά και η συστηματική άσκηση, είναι τακτικές που μειώνουν την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου. Η διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους και η διακοπή του καπνίσματος επίσης έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην αποφυγή της νόσου.
Η κολονοσκόπηση μετά τα 75 δεν έχει ιδιαίτερο όφελος
Η περιοδική κολονοσκόπηση του εντέρου μετά τα 50 μπορεί να σώσει τη ζωή κάποιου, κάνοντας έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου, όμως μετά την ηλικία των 75 ετών δεν προσφέρει κάποιο ιδιαίτερο όφελος, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Ξαβιέ Γκαρσία-Αλμπενίθ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “Annals of Internal Medicine”, ανέλυσαν στοιχεία για πάνω από 1,3 εκατομμύρια ασθενείς ηλικίας 70 έως 79 ετών.
Διαπιστώθηκε ότι, μέσα στο χρονικό διάστημα μιας οκταετίας, η κολονοσκόπηση μείωσε ελαφρά τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου για τα άτομα κάτω των 75 ετών, σε 2% από 3% για όσους δεν είχαν κάνει την εξέταση. Για τους άνω των 75 ετών όμως δεν υπήρχε καν αυτό το οριακό όφελος.
Οι επίσημες ιατρικές οδηγίες στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες είναι να γίνεται περιοδικός έλεγχος του παχέος εντέρου, με κολονοσκόπηση ή με άλλη μέθοδο, από την ηλικία των 50 έως των 75 ετών.
Αν και η προετοιμασία για την κολονοσκόπηση (καθαρισμός του εντέρου με καθαρτικό) είναι μια μάλλον δυσάρεστη διαδικασία, η ίδια η εξέταση είναι εύκολη για τον ασθενή και οι τυχόν κίνδυνοί της είναι πολύ μικροί.
