Ανησυχητικά «σημάδια» δείχνουν ο καιρός και το κλίμα.
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει όλο και περισσότερο η επιστημονική κοινότητα αναφορικά με την αύξηση της θερμοκρασίας και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι θερμοκρασίες που καταγράφονται καταρρίπτουν εκατοντάδες ρεκόρ, την ώρα που οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι το 2023 αναμένεται να είναι το πιο θερμό έτος στα χρονικά για όλον τον πλανήτη.
Ήδη, ο φετινός Οκτώβριος ήταν εξαιρετικά θερμός για αρκετές περιοχές παγκοσμίως και καταγράφηκε ως ο θερμότερος Οκτώβριος από το 1979, αποτελώντας μάλιστα τον 5ο συνεχόμενο μήνα (μετά τον Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 2023) που καταγράφεται ως ο θερμότερος στα χρονικά παγκοσμίως για το 2023.
«Είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει παρατηρηθεί ποτέ, σε όλο τον πλανήτη. Η προηγούμενη χρονιά δεν ήταν τόσο ζεστή σε σχέση με αυτήν, είναι μία μακροπρόθεσμη τάση του κλίματος. Είναι αλήθεια ότι είμαστε σε μία τάση όπου υπάρχει μία αύξηση της θερμοκρασίας, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι του χρόνου θα βιώσουμε το ίδιο», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υδρολόγος και ομότιμος διευθυντής έρευνας στο ερευνητικό γαλλικό ινστιτούτο για την ανάπτυξη, και μέλος της ερευνητικής ομάδας για τις υδροεπιστήμες στο Μονπελιέ, Πιέρ Σεβαλιέ.
Ο κ. Σεβαλιέ δηλώνει σχετικά απαισιόδοξος για τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, ενώ τονίζει ότι χρειάζεται να ληφθούν παραπάνω μέτρα για να κερδηθεί αυτό το στοίχημα. «Είναι θέμα εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης. Υπάρχουν εργαλεία. Χρειάζονται τοπικές δράσεις όπου και οι τοπικές αρχές αλλά και οι Περιφέρειες θα συμμετέχουν, ενώ είναι ανάγκη οι νέοι να έχουν ενεργό ρόλο σε αυτές», τονίζει χαρακτηριστικά.
Για εκείνον ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στο ζήτημα της ξηρασίας καθώς, όπως εξηγεί, οι περίοδοι ξηρασίας διαρκούν περισσότερο πλέον. «Η ξηρασία είναι το πιο δύσκολο που πρέπει να διαχειριστούμε. Έχουμε πιο μακρές περιόδους με ξηρασία. Είναι αλήθεια. Πρέπει, ωστόσο, να φροντίσουμε να έχουμε καλές καλλιέργειες σε καλό έδαφος», υπογραμμίζει και προσθέτει πως χρειάζεται πριν καλλιεργήσουμε κάτι να ελέγχουμε το έδαφος: «Πρέπει ουσιαστικά να καλλιεργούμε τα σωστά φυτά στο σωστό έδαφος».
Παράλληλα, σημειώνει ότι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψιν το πρόβλημα απορροής και διοχέτευσης του νερού που προκύπτει κατόπιν έντονων βροχοπτώσεων, ενώ προσθέτει ότι τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα που έζησαν πολλές περιοχές της Μεσογείου τον φετινό Σεπτέμβριο θα τα βιώσουμε ξανά, δίχως ωστόσο να είναι εφικτό προς το παρόν να προβλεφθεί το πότε και το πόσο συχνά.
«Από τη δεκαετία του 1970 και μετά βλέπουμε ότι κάθε δεκαετία ήταν πιο ζεστή από την προηγούμενη. Το 2023 θα είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχουμε γνωρίσει έως τώρα», δήλωσε από την πλευρά της η κλιματολόγος Φρανσουάζ Βιμέ, σε διάλεξή της στο πλαίσιο της «1ης Γιορτής της Επιστήμης: Το νερό στη δίνη της κλιματικής κρίσης», που διοργανώνει το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος από τις 9-16 Νοεμβρίου.
Όπως είπε, η κυρία Βιμέ «στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο παρατηρείται ότι εδώ και 30-40 έτη η Ευρώπη υπερθερμαίνεται πάνω από δύο φορές πιο γρήγορα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο». «Αυτή η υπερθέρμανση που παρατηρούμε είναι άνευ προηγουμένου. Η ταχύτητα και το εύρος της αλλαγής είναι άνευ προηγουμένου τα τελευταία χρόνια», υπογράμμισε και προσέθεσε ότι κατά τον 21ο αιώνα παρατηρείται η εντατικοποίηση της ξηρασίας.
«Μια ανάσα» από το όριο των +1,5 βαθμών Κελσίου της Συμφωνίας του Παρισιού βρίσκεται ο πλανήτης, σύμφωνα με τον διευθυντή ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστα Λαγουβάρδο. «Μέχρι το πρώτο δεκάμηνο του 2023 η μέση θερμοκρασία του πλανήτη είναι στο +1,4 σχετικά με την προβιομηχανική περίοδο. Πλησιάζουμε πολύ κοντά πλέον στο όριο του +1,5. Πολύ σύντομα το φτάνουμε», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Λαγουβάρδος.
Επιπλέον, ο κ. Λαγουβάρδος τονίζει πως στην Βόρεια Ελλάδα τα τελευταία 30 χρόνια ο ρυθμός αύξησης της θερμοκρασίας είναι πιο μεγάλος. «Τα τελευταία 30 χρόνια που διαπιστώνουμε ότι η θερμοκρασία στη χώρα μας αυξάνεται, παρατηρούμε ότι στην Βόρεια Ελλάδα αυξάνεται πιο γρήγορα από άλλες περιοχές. Ο ρυθμός αύξησης δηλαδή της θερμοκρασίας στη χώρα μας είναι πιο μεγάλος στα βόρεια απ΄ ότι στα νότια», αναφέρει.
Σύμφωνα, δε, με την σελίδα climatebook και με στοιχεία από την υπηρεσία Copernicus, στην Ελλάδα η θερμοκρασία τον Οκτώβριο του 2023 κυμάνθηκε αρκετά πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 1991-2020, καταγράφοντας έναν από τους θερμότερους μήνες Οκτωβρίου των τελευταίων 30 ετών.
