Τα αναδρομικά για τις επικουρικές συντάξεις εξετάζει αν και πώς θα δώσει η κυβέρνηση. Η πληρωμή των 350.000 δικαιούχων έχει ήδη αρχίσει.
Τι θα γίνει με όσους δεν καλύπτονται από την απόφαση του ΣτΕ.
Την αναδρομική καταβολή σε δόσεις δώρων και επικουρικών συντάξεων του 11μήνου 2015-2016 στο σύνολο των συνταξιούχων και όχι μόνο σε όσους προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη «ζυγίζουν» στην κυβέρνηση, χωρίς όμως να έχουν καταλήξει σε οριστική απόφαση.
Το κόστος για την επιστροφή των αναδρομικών ποσών που αντιστοιχεί στις περικοπές των επικουρικών συντάξεων, καθώς και των δώρων και των επιδομάτων σε κύριες και επικουρικές, ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ (723 εκατ. ευρώ για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. ευρώ για τα δώρα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη την επιστροφή του ποσού στο σύνολο των συνταξιούχων. Δεν είναι τυχαίο πως σε όλες τις εκθέσεις τόσο μεταμνημονιακής εποπτείας της χώρας όσο και στην πρώτη σε μεταπρογραμματικό καθεστώς επισημαίνεται από τους θεσμούς ο δημοσιονομικός κίνδυνος σχετικά με τα αναδρομικά των συνταξιούχων.
Ανασταλτικοί παράγοντες είναι η αρνητική εισήγηση του οικονομικού επιτελείου λόγω του υψηλού δημοσιονομικού κόστους αλλά και το γεγονός ότι οι συνταξιούχοι εντός του 2023 θα έχουν τριπλό όφελος, από τις αυξήσεις ύψους 7,75% που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά ύστερα από 12 χρόνια, την κατάργηση της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης και την πληρωμή της τέταρτης δόσης των αναδρομικών που προέκυψαν από τον επανυπολογισμό των συντάξεων.
Ωστόσο, ασκούνται πιέσεις για επέκταση της καταβολής των αναδρομικών στο σύνολο των συνταξιούχων και, κατά συνέπεια, η τελική απόφαση θα ληφθεί και με πολιτικά κριτήρια, εκτός από δημοσιονομικά. Το επιχείρημα των κυβερνητικών στελεχών που πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση είναι ότι από την κυβέρνηση είχε σταλεί το μήνυμα προς τους συνταξιούχους ότι δεν χρειάζεται να τρέχουν να κάνουν αγωγές, καθώς θα υπάρξει πολιτική απόφαση για την καταβολή των αναδρομικών, η οποία θα καλύπτει το σύνολο των δικαιούχων.
Σημειώνεται ότι η Ολομέλεια του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου απέρριψε το αίτημα επιστροφής αναδρομικών για επικούρηση και δώρα που αφορούσαν σε τουλάχιστον 1,3 εκατ. συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα (το ΣτΕ δεν έχει αρμοδιότητα στους συνταξιούχους του Δημοσίου) και δυνητικά όλους όσοι ήταν συνταξιούχοι το 2015-2016, δηλαδή περί τα 2 εκατομμύρια.
Επί της ουσίας, πρόκειται για τους μεγάλους χαμένους της υπόθεσης των συγκεκριμένων αναδρομικών, καθώς εισέπραξαν τα «ψαλιδισμένα» αναδρομικά από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων τον Οκτώβριο του 2020 και με την είσπραξη εκείνη συμφώνησαν σιωπηρώς στην απόσβεση των όποιων άλλων αξιώσεών τους από περικοπές επικουρικών και κατάργηση δώρων.
Το ΣτΕ θεώρησε πως ο μηχανισμός αυτός της απόσβεσης -αν και δεν επιλέχθηκε από τους συνταξιούχους- είναι συνταγματικός και σύμφωνος με το δημόσιο συμφέρον.
Το ΣτΕ
Αντιθέτως, η απόφαση του ΣτΕ επιδίκασε αναδρομικά ποσά από μειώσεις επικουρικών συντάξεων και από την κατάργηση δώρων στους συνταξιούχους, μόνο σε όσους είχαν προσφύγει δικαστικά έωε τις 31 Ιουλίου 2020, όταν και ψηφίστηκε η διάταξη με την οποία το Δημόσιο πλήρωσε τα αναδρομικά από τις περικοπές στις κύριες συντάξεις.
Σύμφωνα με ειδικούς επί της κοινωνικής ασφάλισης, οι συνταξιούχοι που είχαν ασκήσει αγωγές υπολογίζονται σε 350.000. Οι περισσότερες περιπτώσεις έχουν κερδηθεί πρωτόδικα και έχουν παραπεμφθεί στο Εφετείο. Οι υποθέσεις που θα τελεσιδικήσουν στο Εφετείο πρέπει να καταστούν εκτελεστές προκειμένου να πληρωθούν οι δικαιούχοι. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να χρειαστούν ακόμη και τέσσερα χρόνια για την εκδίκαση των αποφάσεων. Τα ποσά τα οποία θα λάβουν διαμορφώνονται από 800 έως και 2.500 ευρώ, με το συνολικό κόστος για τον ΕΦΚΑ να ανέρχεται σε 500 με 600 εκατ. ευρώ στην περίπτωση που επιστραφούν αναδρομικά στο σύνολο όσων έχουν δικαιωθεί. Ειδικότερα, οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ δικαιούνται να λάβουν από 680 έως 1.900 ευρώ, των ΔΕΚΟ από 900 έως 2.500 ευρώ, των τραπεζών από 900 έως 2.500 ευρώ, του ΝΑΤ από 580 έως 2.350 ευρώ και του ΟΓΑ 650 ευρώ.
Η στρατηγική της κυβέρνησης είναι ότι κάθε υπόθεση που θα τελεσιδικεί θα πληρώνεται. Οι πληρωμές ουσιαστικά θα ακολουθήσουν τον ρυθμό της εκδίκασης των υποθέσεων και δεν θα πραγματοποιηθούν μαζικές πληρωμές. Έτσι, όσο πιο γρήγορα θα τελεσιδικεί μια απόφαση τόσο πιο γρήγορα ο συνταξιούχος από τη μερίδα των 350.000 θα βλέπει τα χρήματα των αναδρομικών. Βέβαια, πρόκειται για χρονοβόρα διαδικασία που θα τραβήξει σε βάθος χρόνου και είναι ένα ακόμα ζήτημα που προβληματίζει κυβερνητικά στελέχη. Το προηγούμενο διάστημα είχε αναζητηθεί και γι’ αυτό το θέμα μια φόρμουλα, χωρίς αποτέλεσμα.
Τι παίρνουν όσοι προσέφυγαν
Επισημαίνεται ότι τα αναδρομικά που επιδίκασε αμετάκλητα το ΣτΕ με την απόφασή του σε όσους συνταξιούχους κατέθεσαν αγωγές έως τις 31 Ιουλίου 2020 αφορούν:
- Μειώσεις επικουρικών συντάξεων και επιδομάτων εορτών και θέρους που έγιναν το 2012 και αφορούσαν την περίοδο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
- Επιδόματα εορτών και θέρους κύριων συντάξεων της περιόδου Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
- Τόκους (6% έως τον Απρίλιο του 2019 και 3% στη συνέχεια) επί των ποσών που επιστράφηκαν στις κύριες συντάξεις και επί των ποσών που θα πάρουν τώρα για τις επικουρικές και τα επιδόματα εορτών.
Οι προσφεύγοντες δικαιώνονται εντόκως, αλλά για να λάβουν τα ποσά οι υποθέσεις πρέπει να καταστούν εκτελεστές.
