Αγιος Παΐσιος: Σήμερα οι άνθρωποι καταλήγουν από την πολλή μελέτη να είναι μαγνητόφωνα και να γεμίζουν τις κασσέττες τους με περιττά πράγματα. ”Η άνευ πράξεως” όμως “διδασκαλία” είναι κατά τον Αββά Ισαάκ “παρακαταθήκη εντροπής”.
Βλέπεις, πολλοί που ενδιαφέρονται για τον αθλητισμό διαβάζουν αθλητικά περιοδικά ή εφημερίδες και κάθονται. Μπορεί να είναι σαν τα μοσχάρια, αλλά θαυμάζουν τους αθλητές: « Α, καταπληκτικός αυτός, λένε, μπράβο! Ω!… ». Δεν χύνουν όμως λίγο ιδρώτα ούτε χάνουν κανένα κιλό βάρος. Διαβάζουν- διαβάζουν αθλητικά και ξαπλώνουν. Έτσι δεν ωφελούνται. Μένουν με την ευχαρίστηση του διαβάσματος .
Οι κοσμικοί, άλλοι διαβάζουν εφημερίδα, άλλοι διαβάζουν ένα ρομάντζο, μια περιπέτεια, άλλοι παρακολουθούν στο γήπεδο πως παίζουν και περνάνε την ώρα τους. Το ίδιο κάνουν και μερικοί που διαβάζουν πνευματικά. Μπορεί να ξενυχτούν και να διαβάζουν πνευματικά βιβλία με μανία και να ευχαριστιούνται.
Παίρνουν ένα πνευματικό βιβλίο, κάθονται και λίγο αναπαυτικά και διαβάζουν. «Ωφελήθηκα», λέει ο άλλος. Καλύτερα πες ότι ευχαριστήθηκες, ότι πέρασες ευχάριστα την ώρα σου. Γιατί αυτό δεν είναι ωφέλεια. Ωφελείσαι, μόνον, όταν δης τι λέει αυτό που διαβάζεις, ελέγχης τον εαυτόν σου και προσπαθής να τον ζορίζης στην εφαρμογή: «Τι λέει αυτό που διάβασα; Εγώ που βρίσκομαι πνευματικά; Τι πρέπει να κάνω;».
Ύστερα, όσο περισσότερα μαθαίνη κανείς, τόσο περισσότερη ευθύνη έχει. Δεν λέω να μην διαβάζη, για να μην ξέρει πολλά και να μην έχη ευθύνη, γιατί αυτό είναι πονηριά, αλλά να μη διαβάζη μόνο για να ευχαριστιέται.
Το κακό είναι ότι, αν διαβάζη και έχη δυνατή μνήμη, θυμάται πολλά, μπορεί και να λέη και πολλά και να ξεγελάη τον εαυτό του, να νομίζη δηλαδή ότι τα εφαρμόζει κιόλας. Έτσι δημιουργεί ψευδαίσθηση και στον εαυτό του και στους άλλους. Για αυτό να μην αναπαύετε τον λογισμό σας στα πολλά διαβάσματα. Να στραφήτε στην εφαρμογή. Τα πολλά διαβάσματα μορφώνουν εγκυκλοπαιδικά. Έτσι δεν λέγεται;
– Ναι, Γέροντα.
– Σκοπός όμως είναι πως θα μορφωθώ θεοκεντρικά. Δεν πάω να γίνω καθηγητής Πανεπιστημίου, ώστε να είμαι υποχρεωμένος να ξέρω πολλά. Αλλά και αν μου χρειασθή κάτι από την άλλη γνώση, εύκολα θα το μάθω, όταν αποκτήσω την θεοκεντρική μόρφωση.
