Στη σημερινή εποχή της μετάδοσης δεκάδων αγώνων από όλο τον κόσμο στην τηλεόραση, του You Tube, των social media και του…Football Manager , ακόμη κι ένας έφηβος είναι πιθανό να σου αναλύσει τα συστήματα της…
Χαφναρφιόρντουρ στην Ισλανδία ή να σου μιλήσει για μια ταλεντάρα που παίζει στην Β’ κατηγορία του Λουξεμβούργου. Κάποτε, όμως, κάθε αντίπαλος είχε καλά σφραγισμένα μυστικά που μόνο άνθρωποι σαν τον Γιάννη Καλογερά, τον θρυλικό «κατάσκοπο» τουΠαναθηναϊκού , μπορούσαν να αποκρυπτογραφήσουν.
Οι νεότεροι προφανώς θα δυσκολευτούν να καταλάβουν το καθεστώς που επικρατούσε πριν την «επανάσταση» στην ταχύτητα μετάδοδης και στην έκταση της πληροφορίας την οποία βιώνουμε πλέον. Μέχρι πριν από 20 και 30 χρόνια, όμως, σχεδόν κάθε κλήρωση στα ευρωπαϊκά Κύπελλα έμοιαζε με δώρο τυλιγμένο με αμπαλάζ. Ήταν πολύ δύσκολο να αντλήσεις ενημέρωση για συστήματα, τακτικές, πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα της ομάδας που θα αντιμετώπιζες, ενώ κάτι αντίστοιχο συνέβαινε με τις πιθανές μεταγραφές. Ήταν τα χρόνια που οι κασέτες VHS με πλάνα από παιχνίδια κυκλοφορούσαν με το σταγονόμετρο και δίνονταν με την ίδια δυσκολία που είχε έφηβος προκειμένου να προμηθευτεί ταινία ερωτικού περιεχομένου από το video club της γειτονιάς του.
Έχοντας τα παραπάνω κατά νου, καταλαβαίνουμε πως εκείνα τα χρόνια την διαφορά ανάμεσα σε έναν θρίαμβο ή μια καταστροφή μπορεί να την έκαναν άνθρωποι που λειτουργούσαν περισσότερο ως ντέντεκτιβ, καθώς χρειαζόταν να ανακαλύψουν τρόπους για να μάθουν και να μεταφέρουν τα πάντα σε προπονητές ή παράγοντες και φυσικά έφεραν ατόφια την ευθύνη για τις εισηγήσεις τους, αφού τα δικά τους μάτια αποτελούσαν συχνά και την μοναδική πηγή πληροφόρησης.
Ο Γιάννης Καλογεράς ήταν ο καλύτερος τέτοιος που υπήρξε και διόλου άδικα έφερε σε όλη την διάρκεια της καριέρας του το παρατσούκλι «κατάσκοπος» αλλά και «αλεπού», εξαιτίας της εφευρετικότητάς του να ξεπερνά κάθε εμπόδιο και της τόλμης του, σε βαθμό που «φλέρταρε» ακόμη και με την γραφικότητα.
Αν και ως παίκτης πέρασε μια ζωή στον Ατρόμητο (γέννημα-θρέμμα Περιστεριώτης γαρ), συνέδεσε το όνομά του άρρηκτα με τον Παναθηναϊκό τον οποίο υπηρέτησε για δύο δεκαετίες από διάφορα πόστα, με αυτό του «κατασκόπου» να είναι πάντα το κυρίαρχο. Διέβη το κατώφλι της πόρτας της οδού Αρματωλών και Κλεφτών το 1980, αλλά πέρασε ελάχιστο χρόνο στα τότε γραφεία της ΠΑΕ, αφού η φυσική του θέση ήταν είτε στην εξέδρα κάποιου γηπέδου να παρακολουθεί ινκόγνιτο παίκτες και αντιπάλους είτε στην… ύπαιθρο να καβαλάει φράχτες και κιγκλιδώματα με σκοπό να ρίξει κλεφτές ματιές στις προπονήσεις των… άλλων.
Στα όρια του μύθου είναι τα πεπραγμένα του όταν ο Παναθηναϊκός κληρώθηκε με την Γιουβέντους την σεζόν 1987-88 για το τότε Κύπελλο UEFA. Προφανώς για εκείνη την επική πρόκριση κυρίαρχο ρόλο είχε η αδιανόητη «παιχτάρα» που ακούει στο όνομα Δημήτρης Σαραβάκος που χάζεψε την μισή εθνική Ιταλίας, αλλά και ο «κυρ-Γιάννης» είχε το δικό του μερίδιο στην επιτυχία. Πήγε στο Τορίνο με αποστολή να μάθει τα μυστικά της «γηραιάς κυρίας», αλλά όπως αναμενόταν και συχνά συνέβαινε εκείνη την εποχή, ο Τζιοβάνι Τραπατόνι του απαγόρευσε την είσοδο στο προπονητικό κέντρο.
Απτόητος, ο Καλογεράς όχι μόνο δεν τα παράτησε, μα επιστράτευσε και μερικούς Έλληνες φοιτητές ζητώντας τους να του κάνουν… σκαλοπάτι ώστε να πηδήξει τον φράχτη και πίσω από θάμνους να κρατήσει σημειώσεις από τις τακτικές του Ιταλού τεχνικού. Μάλιστα, όταν έκανε την… δουλειά (και αφού δεν είχε κανέναν να τον βοηθήσει να βγει με… μαντραπήδα) πέρασε καμαρωτός-καμαρωτός μπροστά από τον Τραπατόνι, σε μια πρωτοφανή επίδειξη ισχύος, κραδαίνοντας με νόημα και περηφάνια το βιβλιαράκι του με τα «σκονάκια» που θα έδινε αργότερα στον Βασίλη Δανιήλ!
Άλλη ανάλογη χαρακτηριστική ιστορία που είδε το φως της δημοσιότητας ήταν αυτή που διηγήθηκε ο Γκίντερ Μπένγκστον όταν ανέλαβε ο ίδιος προπονητής του Παναθηναϊκού και θυμήθηκε τις μάχες με την πρώην ομάδα του, την Γκέτεμποργκ, στα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Για την ιστορία, απλά αναφέρουμε ότι και τότε πάλι ήταν ο «Μητσάρας» (ο Σαραβάκος, ντε) που «καθάρισε» και εκείνη την πρόκριση του τριφυλλιού, σκοράροντας (όπως και με την Γιουβέντους) και στα 2 ματς. Ωστόσο ο Σουηδός τεχνικός ερχόμενος στην Ελλάδα και αναφερόμενος στα… κόλπα του Γιάννη Καλογερά είχε πει: «Ένιωθα ότι αυτός ο τύπος θα ξεπηδούσε ακόμα και μέσα από τις τουαλέτες των αποδυτηρίων! Δεν θα μου έκανε καμία έκπληξη»!
Εκτός από αυτόν τον ρόλο, συχνά αναλάμβανε κι εκείνον του σκάουτ, με πολλές από τις εισηγήσεις του να γίνονται δεκτές από τον πάντα… δύσκολο σε ό,τι αφορά τις μεταγραφές, Γιώργο Βαρδινογιάννη, και αναμφίβολα ανάμεσα σε αυτές ξεχωρίζει η περίφημη «αρπαγή» του Κρις Καλαντζή. Ο ομογενής ποδοσφαιριστής έφτανε στην Ελλάδα από την Αυστραλία γνωρίζοντας ότι θα μιλούσε με τους ανθρώπους του Ολυμπιακού και δεν υποψιάστηκε τίποτα όταν ένας χαμογελαστός τύπος με κοστούμι και μαύρα γυαλιά τον πλησίασε στο αεροδρόμιο. Διακριτικά τον οδήγησε σε άλλο σημείο από αυτό που περίμεναν οι εκπρόσωποι των ερυθρολεύκων και τον ενημέρωσε για την προσφορά του Παναθηναϊκού. Μια ώρα αργότερα βρισκόταν στα γραφεία της «Μότορ Όιλ» και υπέγραφε στους πράσινους!
Έμεινε στην ομάδα μέχρι τις αρχές του 2000 όταν και σταδιακά αποτραβήχτηκε από τον χώρο του ποδοσφαίρου όπου άφησε παρακαταθήκη και ορισμένες «φαρμακερές» ατάκες, όπως για παράδειγμα το αμίμητο «ντέρμπι είναι μόνο το Παναθηναϊκός-Γιουβέντους» όταν κάποτε του ζητήθηκε να κάνει προβλέψεις για ένα επερχόμενο ματς με τον Ολυμπιακό και έφυγε από την ζωή σε ηλικία 83 ετών το 2020, μετά από χρόνια προβλήματα υγείας. Ο μύθος του, όμως, ο μύθος του θρυλικού «κατασκόπου» είναι βέβαιο πως θα ζει για πάντα στις καρδιές των φίλων της ομάδας.
