Το 1960 στο σπήλαιο των Πετραλώνων ένα χλμ. μακριά από το χωριό Πετράλωνα ένας βοσκός εντόπισε ένα ανθρώπινο κρανίο το οποίο αποτελεί έκτοτε αντικείμενο μελέτης και επιστημονικής διαμάχης για την ταυτότητα του κατόχου του που ονομάστηκε «Αρχάνθρωπος των Πετραλώνων».
Το κρανίο που η ηλικία του αποτελεί συνεχές πεδίο μελέτης και χρονολόγησης φυλάσσεται στο Μουσείο Γεωλογίας, Παλαιοντολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου στη Θεσσαλονίκη.
Το εύρος της ηλικίας του κρανίου είναι από 700 χιλιάδες έτη ως 200 χιλιάδες έτη με κάποιες μελέτες να συγκλίνουν σε μια χρονολόγηση 300-400 χιλιάδων ετών αλλά την ερευνητική ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου σε επικοινωνία της με το Naftemporiki.gr να αναφέρει ως ηλικία του κρανίου τα 250 χιλιάδες έτη.
Μετά από πλήθος μελετών και θεωριών η κρατούσα επιστημονική άποψη είναι ότι το κρανίο αυτό ανήκει σε έναν Άνθρωπο της Χαϊδελβέργης. Ο Homo heidelbergensis (Χαϊδελβέργειος Άνθρωπος) είναι ένα εξαφανισμένο είδος ή υποείδος αρχαϊκού ανθρώπου, που υπήρχε κατά το Μέσο Πλειστόκαινο. Ταξινομήθηκε ως υποείδος του Homo erectus το 1950 αλλά προς το τέλος του αιώνα ταξινομήθηκε ευρύτερα ως ιδιαίτερο είδος.
Ο H. heidelbergensis θεωρείται ως ο πιο πρόσφατος κοινός πρόγονος των σύγχρονων ανθρώπων αλλά και των Νεάντερταλ. Τα πιο πρόσφατα ευρήματα υποδεικνύουν πως ο H. heidelbergensis πιθανότατα ήταν το πρώτο είδος του γένους Homo που έθαβε τους νεκρούς. Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν πως ο H. heidelbergensis, όπως και ο απόγονός του H. neanderthalensis, είχαν μία πρωτόγονη μορφή γλώσσας.
Με δημοσίευση της στην επιθεώρηση «Journal of Archaeological Science: Reports» ερευνητική ομάδα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης πραγματοποίησε με χρήση τρισδιάστατων σαρώσεων του κρανίου μια ανασύνθεση του προσώπου του Αρχανθρώπου των Πετραλώνων.
«Το κρανίο των Πετραλώνων είναι ένα από τα πιο ολοκληρωμένα ανατομικά ανθρώπινα απολιθώματα του Μέσου Πλειστόκαινου και βασικό παλαιοανθρωπολογικό εύρημα στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα σεξουαλικά διμορφικά χαρακτηριστικά του, ανήκει σε έναν άνδρα. Τα χαρακτηριστικά του κρανίου υποδηλώνουν νεαρή ηλικία, πιθανώς όχι μεγαλύτερη από 35 ετών.
Η μάζα σώματος έχει υπολογιστεί στα 52 κιλά» αναφέρουν οι ερευνητές που σημειώνουν ότι τέτοιου είδους ανασυνθέσεις προσώπων πανάρχαιων ανθρώπων μπορούν να αποκαλύψουν μια σειρά από στοιχεία για αυτούς τόσο σε καθαρά επιστημονικό επίπεδο αλλά και πολιτισμικού χαρακτήρα δεδομένα για αυτούς.
