Ο Οδυσσέας όταν έφυγε από την πατρίδα του για τον Τρωικό Πόλεμο εμπιστεύτηκε τον φίλο του Μέντορα για σύμβουλο και πνευματικό οδηγό του γιου του Τηλέμαχου.
Από τον ομηρικό αυτό ήρωα η λέξη «μέντορας» σημαίνει τον έμπειρο καθοδηγητή και προστάτη κάποιου νεότερου και άπειρου.
Ο θεσμός του μέντορα θα εισαχθεί το επόμενο διάστημα για πρώτη φορά στον δημόσιο τομέα, όπου μεγάλα σε ηλικία στελέχη του Δημοσίου θα καθοδηγούν, νέους υπαλλήλους στη διαδικασία ενσωμάτωσής τους στην υπηρεσία και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους.
Σκοπός του mentoring (όπως έχει επικρατήσει διεθνώς) στο Δημόσιο, που υλοποιείται από το υπουργείο Εσωτερικών, είναι να αξιοποιήσει τις υπάρχουσες γνώσεις, δεξιότητες και την πείρα των στελεχών με πολυετή εμπειρία και να μεταφέρει τις δεξιότητες σε νεότερους ή λιγότερο έμπειρους υπαλλήλους όλων των επιπέδων.
Η πρακτική αυτή είναι ευρέως διαδεδομένη διεθνώς τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Στην Ελλάδα κάνει τα τελευταία χρόνια δειλά βήματα κυρίως σε ιδιωτικές επιχειρήσεις ενώ πέρυσι εισήχθη στη δημόσια πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Από την υλοποίηση της δράσης αναμένεται να αναβαθμιστεί η λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και συνακόλουθα η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες, καθώς από τη διεθνή πρακτική έχει διαπιστωθεί ότι οι νέοι υπάλληλοι βελτιώνουν τις δεξιότητες τους και ενσωματώνονται γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα στην υπηρεσία τους. Σημειώνεται ότι η αναβάθμιση των δεξιοτήτων για τον υπάλληλο και τον προϊστάμενο «εξαργυρώνονται» με αυξημένες επιδόσεις στην αξιολόγηση, μέσω της στοχοθεσίας η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε ταχύτερη υπηρεσιακή αναβάθμιση αλλά και στην οικονομική επιβράβευση μέσω του μπόνους παραγωγικότητας, όπου αυτό υλοποιείται.
Οφέλη όμως έχουν και τα μεγαλύτερα σε ηλικία στελέχη. Έχει διαπιστωθεί ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση τείνουν να έχουν μειωμένο ενδιαφέρον για την εργασία τους και συνήθως εμφανίζουν χαμηλή παραγωγικότητα λόγω έλλειψης κινήτρων. Η ηλικιακή ομάδα άνω των 60 ετών στο Δημόσιο αυξάνεται τα τελευταία χρόνια λόγω της αύξησης των ορίων ηλικίας και από σχεδόν 40.000 το 2020 είναι πάνω από 46.000 το 2022. Οι γηραιότεροι που θα αξιοποιηθούν ως μέντορες αναμένεται να αναθερμανθεί το εργασιακό ενδιαφέρον τους και να γίνουν πιο ικανοί ως ηγέτες και επικοινωνιακοί καθώς καθοδηγούν και βοηθούν στην ανάπτυξη του προσωπικού, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Πώς μπορεί ένας δημόσιος υπάλληλος να γίνει Μέντορας ή να συμμετάσχει σε ατομικό πρόγραμμα mentoring
Η καθοδήγηση και η μετάδοση γνώσεων μεταξύ του μέντορα και των νέων υπαλλήλων θα γίνεται διαδικτυακά, μία ώρα κάθε 15 ημέρες, σε ώρες εργασίας, σε χρονικό διάστημα περίπου 4-6 μηνών και θα στηρίζονται από ομαδικές ασκήσεις βιωματικού χαρακτήρα.
Για να αποκτήσουν οι έμπειροι υπάλληλοι τον ρόλο του μέντορα θα πρέπει προηγουμένως να λάβουν σχετική εκπαίδευση και πιστοποίηση μέσω εκπαιδευτικού προγράμματος που έχει σχεδιάσει το υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ). Το «Ειδικό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Πιστοποίησης Mentoring στη Δημόσια Διοίκηση», όπως είναι ο τίτλος του, θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο και είναι διάρκειας 70 ωρών σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης.
Ανάλογο πρόγραμμα έχουν σχεδιάσει οι ανωτέρω φορείς και για όσους νέους υπαλλήλους επιθυμούν να ακολουθήσουν ατομικό mentoring. Τα μαθήματα θα αρχίσουν να υλοποιούνται διαδικτυακά στις αρχές τους 2024. Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετάσχουν δημόσιοι υπάλληλοι, κατόπιν παρότρυνσης των προϊσταμένων τους, στα πλαίσια της νέας διαδικασίας αξιολόγησης του προσωπικού του Δημοσίου.
