Δραματικές είναι οι περικοπές των συντάξεων χηρείας για χιλιάδες επιζώντες συζύγους, καθώς βάσει της εφαρμοστικής εγκυκλίου που ακολουθεί ο ΕΦΚΑ, η παροχή θεωρείται νέο συνταξιοδοτικό δικαίωμα και επανυπολογίζεται σύμφωνα με τον νόμο Κατρούγκαλου, με αποτέλεσμα να είναι μειωμένη ακόμη και πάνω από 30%.
Ο επανυπολογισμός θίγει, σύμφωνα με τις καταγγελίες, 80.000 συνταξιούχους χηρείας και οι απώλειες για τις οικογένειες των θανόντων εκτιμάται ότι αγγίζουν, έως και σήμερα, τα 175 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά και σύμφωνα με το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ), αντί να γίνει ο επανυπολογισμός στη μεταβίβαση των συντάξεων χηρείας από το 2019, όπως ισχύει για τους υπόλοιπους συνταξιούχους, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ περικόπτουν παράνομα τις συντάξεις χηρείας δικαιούχων που πεθαίνουν από τις 13/5/2016 (ημερομηνία εφαρμογής του νόμου Κατρούγκαλου). Το ΕΝΔΙΣΥ έχει στη διάθεσή του αποφάσεις μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου, βάσει των οποίων εκτιμά πως οι αποφάσεις που έχουν εκδοθεί είναι λάθος. Το δίκτυο υποστηρίζει δηλαδή ότι ενώ ο νόμος 4387/16 ορίζει πως ο επανυπολογισμός των κύριων συντάξεων θα ισχύσει από 1/1/2019, οι συντάξεις χηρείας που έχουν μεταβιβαστεί στον επιζώντα σύζυγο έχουν ήδη επανυπολογιστεί παράνομα. Ετσι, στην περίπτωση της μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου που συντελέστηκε μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, οι υπηρεσίες δεν υπολογίζουν το 50% του αρχικού ποσού σύνταξης του θανόντα αλλά το 50% του νέου ποσού που προκύπτει μετά τον επανυπολογισμό του ν. 4387/16.
Για παράδειγμα, ενώ η αρχική απόφαση συνταξιοδότησης του θανόντα προβλέπει σύνταξη 1.519,92 ευρώ και σύμφωνα με το ΕΝΔΙΣΥ η απόφαση θα έπρεπε να βγει με το 50% της σύνταξης, ήτοι 759,96 ευρώ, με τον παράνομο επανυπολογισμό η αρχική απόφαση μειώνεται σε 1.024,84 ευρώ, και το 50% που προκύπτει ως σύνταξη χηρείας είναι 512,42 ευρώ. Συνεπώς, υποστηρίζει το δίκτυο των συνταξιούχων, η απώλεια για τον δικαιούχο είναι 247,54 ευρώ. Ποσό, το οποίο στερούν από τον δικαιούχο για τουλάχιστον 27 μήνες (από 1/6/2016 έως και σήμερα) και το οποίο συνολικά ανέρχεται σε 6.683,58 ευρώ (για το συγκεκριμένο παράδειγμα). Το ΕΝΔΙΣΥ ζητεί από το υπουργείο Εργασίας να τροποποιήσει όλες τις εκδοθείσες πράξεις μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου, από τις 13/5/2016 και μετά, καθώς και να επιστραφούν άμεσα οι διαφορές στους δικαιούχους.
Βέβαια, από το υπουργείο Εργασίας, μέσω και της σχετικής εγκυκλίου, έχει ξεκαθαριστεί ότι οι αποφάσεις μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου, που συνέβη από τις 13/5/2016 και μετά, θεωρούνται νέες συνταξιοδοτικές αποφάσεις και χορηγούνται με βάση τον Ν. 4387/16.
Το αίτημα μετέφεραν στο υπουργείο Εργασίας και οι εκπρόσωποι του Συλλόγου Συζύγων Θανόντων ΑΞΙΑ, που πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας, ζητώντας παράλληλα την άρση των ηλικιακών κριτηρίων –αίτημα το οποίο εξετάζει το υπουργείο–, την επαναφορά του ποσοστού της σύνταξης στο 70% και τη μείωση της απαιτούμενης διάρκεια έγγαμου βίου για τη χορήγηση της σύνταξης χηρείας.