Ο άγιος Νικόδημος αναφέρει για την Παναγία μας…
«Αν καθ᾽ υπόθεσιν όλα τα εννέα τάγματα των Αγγέλων ήθελαν κρημνισθή από τους ουρανούς και γίνουν δαίμονες, αν όλοι οι από του αιώνος άνθρωποι ήθελαν γίνει κακοί και όλοι να υπάγουν εις την κόλασιν χωρίς να γλυτώση τις, αν όλα τα κτίσματα, ουρανός, φωστήρες, άστρα, στοιχεία, φυτά, ζώα ήθελαν αποστατήσει κατά Θεού…
… να βγούν από την τάξιν των και να υπάγουν εις το μη ον, με όλον τούτο, όλες αυτές οι κακίες των κτισμάτων, συγκρινόμεναι με το πλήρωμα της αγιότητος της Θεοτόκου, δεν εδύναντο να λυπήσουν τον Θεόν· διότι μόνη η Κυρία Θεοτόκος ήτο ικανή να τον ευχαριστήση κατά πάντα και διά πάντα, και να μη τον αφήση να λυπηθή διά τον χαμόν και την απώλειαν των τόσων και τόσων κτισμάτων του· διότι αυτή μόνη ασυγκρίτως τον ηγάπησεν υπέρ πάντα· διότι αυτή μόνη υπέρ πάντα υπήκουσεν εις το θέλημά του».
Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στον λόγο του «Στην πάνσεπτη κοίμηση της αειπαρθένου Μαρίας» λέγει: «Τόσο πολύ είναι πλησιέστερα από τους πλησιάζοντας τον Θεόν· τόσο μεγαλύτερα πρεσβεία από όλους αξιώθηκε η Θεοτόκος· δεν εννοώ δε μόνο τους ανθρώπους, αλλά κι᾽ αυτές τις αγγελικές ιεραρχίες όλες. Πραγματικά για την ανώτατη ταξιαρχία τούτων γράφει ο Ησαίας “και τα Σεραφείμ ειστήκεισαν κύκλω αυτού”. Βλέπετε την διαφορά της στάσεως; Από αυτήν μπορείτε να καταλάβετε και την διαφορά της κατά την αξία τάξεως· διότι τα Σεραφείμ ήσαν γύρω από τον Θεό, πλησίον δε στον ίδιο μόνο η βασίλισσα, η οποία θαυμάζεται και εγκωμιάζεται από τον ίδιο τον Θεό. Είναι δε όχι μόνο πλησίον, αλλά και από τα δεξιά· όχι μόνο διότι ποθεί και αντιποθείται περισσότερο από όλους, και λόγω των φυσικών θεσμών, αλλά και διότι είναι αληθινά θρόνος του· όπου δε κάθεται ο βασιλεύς, εκεί στέκεται και ο θρόνος».
Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός στην αντίστοιχη ομιλία του θα πεί: « Ω πως η πηγή της ζωής μεταφέρεται στη ζωή περνώντας από τον θάνατο! Πως αυτή που ξεπέρασε στη γέννα της τα όρια της φύσης, σκύβει τώρα στους νόμους της και υποτάσσεται στο θάνατο το αθάνατο σώμα. Γιατί αυτό πρέπει να αποθέσει την θνητότητα και να ντυθεί την αφθαρσία, αφού και ο κυρίαρχος της φύσης δεν αρνήθηκε να υποβληθεί στο θάνατο.
Πεθαίνει κατά την σάρκα και με τον θάνατο καταργεί τον θάνατο και με την φθορά μας χαρίζει την αφθαρσία και κάνει την νέκρωσή του πηγή της ανάστασης. Ω πως ο δημιουργός του παντός δέχεται στα χέρια του την ιερή ψυχή τώρα που χωρίζεται από το θεοδόχο σκήνωμα, τιμώντας νόμιμα αυτήν που έχει φύση δουλική, και με ποιά ανεξιχνίαστα πελάγη φιλανθρωπίας οικονομώντας σε έκανε μητέρα Του, αυτός που έλαβε αληθινό σώμα και δεν παρουσίασε απατηλή την ενανθρώπησή του».
Ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας γράφει στον λόγο του για την κοίμηση της Θεοτόκου: «Όταν πάλι χρειάσθηκε να υποφέρει για μας ο Σωτήρας και να πεθάνει, πόσο μεγάλες ήσαν οι οδύνες, με τις οποίες του συμπαραστάθηκε η Παρθένος! Τι βέλη την διαπέρασαν! Γιατί κι αν ο Υιός της ήταν μόνο άνθρωπος και τίποτε άλλο, τότε οδυνηρότερο δεν θα μπορούσε να προσθέσει κανείς σε μία μητέρα. Αλλά τώρα είναι ο μόνος Υιός της, που τον έφερε στον κόσμο μόνη της, κατά τρόπο παράδοξο, που δεν λύπησε ποτέ ούτε την ίδια ούτε κανέναν από τους ανθρώπους, που τους ευεργέτησε, αντίθετα, όλους τόσο, ώστε να ξεπεράσει όλες τις προσδοκίες τους.
Τι λοιπόν συναισθήματα είναι φυσικό να είχε η Παρθένος, όταν έβλεπε τον Υιό της σε τόσο φοβερές οδύνες; Προσωπικά πιστεύω ότι τέτοια οδύνη ποτέ σε κανέναν άνθρωπο δεν μπορεί να υπάρξει. Γιατί αυτή είδε την Σταύρωση σαν μητέρα, αλλά και σαν άνθρωπος με σωστή κρίση, σαν κάποιος που μπορεί να διακρίνει καθαρά την αδικία».
Ο άγιος Ιωάννης της Κρονστάνδης σημειώνει: «Να προστρέχετε, αδελφοί μου, στη Μητέρα του Θεού, όταν το σπίτι σας χάνει την ειρήνη του. Η Κυρία Θεοτόκος είναι η πηγή του ελέους και της δυνάμεως».
