Η επιστήμη μίλησε!
Για τους περισσότερους ανθρώπους είναι πραγματικά δύσκολο να συγκεντρωθούν και να εστιάσουν την προσοχή τους πολύ νωρίς το πρωί. Από την άλλη μεριά όμως τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι το χρονικό διάστημα από τις 9 π.μ. έως τις 11 π.μ. είναι το πλέον παραγωγικό της ημέρας για εργασία.
Αυτή η παρατήρηση είναι σύμφωνη με όσα γνωρίζουμε για το κιρκαδιανό ρολόι, τον κύκλο ύπνου – αφύπνισης και τις υποκείμενες ορμονικές αλλαγές που αυτό προκαλεί στον οργανισμό μας.
Από την άλλη μεριά όμως δεν είμαστε όλοι ίδιοι, υπάρχουν και τα «νυχτοπούλια» που φτάνουν στην κορυφή της παραγωγικότητάς τους μετά τις 11 μ.μ.
Το αν είμαστε πρωινοί ή βραδινοί τύποι επηρεάζεται από δεκαπέντε κομβικά σημεία στο γονιδίωμά μας σύμφωνα με σχετική γονιδιωματική μελέτη.
Κι ενώ τα γονίδια επηρεάζουν το πόσο πρωινοί τύποι είμαστε, ο κιρκαδιανός ρυθμός από την άλλη μεριά μπορεί να υποστεί μικρές τροποποιήσεις ώστε να μας βοηθήσει να ανταπεξέλθουμε π.χ. σε ένα καθημερινό πρωινό ξύπνημα.
Και πάλι όμως παρατηρούνται ατομικές διαφορές στις ώρες που ο καθένας είναι σε μεγαλύτερη εγρήγορση καθώς και διαφορές φύλου. Καταρχήν όσο μεγαλώνουμε το κιρκαδιανό ρολόι τείνει να μετατοπίζει όλο και νωρίτερα την ώρα της αφύπνισής μας.
Επιπλέον οι γυναίκες συνήθως ξυπνούν νωρίτερα από τους άνδρες, αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται και στο γεγονός ότι αναλαμβάνουν περισσότερα καθήκοντα από αυτούς μεταξύ των οποίων και η φροντίδα των παιδιών.
Αν και η γνώση του κιρκαδιανού ρολογιού μπορεί να φανεί χρήσιμη για την μεγιστοποίηση της απόδοσής μας εντούτοις υπάρχουν πλήθος παραδειγμάτων επιφανών ανδρών που δούλευαν πάντα με τους δικούς τους τρελούς και χαοτικούς ρυθμούς παράγοντας λαμπρό αποτέλεσμα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο Νικόλα Τέσλα και ο Τόμας Έντισον που κοιμούνταν ελάχιστα στη διάρκεια του 24ωρου.
Όσο για τον Άλμπερτ Αινστάιν, λέγεται ότι κοιμόταν καλά κάθε βράδυ και φρόντιζε να παίρνει και μικρούς υπνάκους στη διάρκεια της ημέρας.
Για τους περισσότερους από εμάς πάντως, τους κοινούς θνητούς, που δεν ανήκουμε στις διάνοιες και τους επιστήμονες – θαύματα της ιστορίας, ο καλύτερος τρόπος να γίνουμε πιο παραγωγικοί είναι να σεβαστούμε το κιρκαδιανό μας ρολόι, σύμφωνα με τις συστάσεις των ειδικών.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι για την πλειοψηφία εξ ημών που ανήκουμε στους πρωινούς τύπους, η πιο παραγωγική περίοδος της ημέρας είναι τις πρωινές ώρες. Για τους βραδινούς τύπους από την άλλη μεριά απαιτείται η μετατόπιση των εργασιακών ωρών λίγο αργότερα μέσα στην ημέρα.
Πάντως ακόμα κι αν εντοπίσουμε τις ώρες που είμαστε πιο παραγωγικοί στη διάρκεια της ημέρας και πάλι όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία, δεν μπορούμε να δουλεύουμε αδιάκοπα και να παραμένουμε παραγωγικοί. Τα δεδομένα αποκαλύπτουν ότι η δημιουργικότητά μας μαζί με την παραγωγικότητά μας κάμπτονται μετά από 90 λεπτά ή και λιγότερο.
