Το κάρδαμο είναι ένα παλιό βότανο που προέρχεται από διάφορα μέρη της Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Ινδονησίας, του Πακιστάν και του Μπαγκλαντές.
Έχει λευκά άνθη και ανήκει στην οικογένεια φυτών Zingiberaceae, στην οποία περιλαμβάνεται και το τζίντζερ.
Οι σπόροι του αποξηραίνονται και συχνά χρησιμοποιούνται ως μπαχαρικό σε πολλές ασιατικές συνταγές. Μέρη του φυτού κάρδαμου, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων, των φύλλων, του φλοιού, των ριζών και των λουλουδιών, χρησιμοποιούνται εδώ και χιλιάδες χρόνια για τα πιθανά οφέλη τους στην υγεία.
Σύμφωνα με προκαταρτικές ερευνητικές μελέτες, το κάρδαμο φαίνεται ότι έχει αντιοξειδωτικά, αντιφλεγμονώδη και αντιυπερτασικά οφέλη ενώ συμβάλλει στη μείωση της χοληστερόλης και του σακχάρου στο αίμα.
Ωστόσο, οι κλινικές δοκιμές που αποδεικνύουν τα παραπάνω οφέλη για την υγεία είναι λίγες.
Aξίζει να επισημανθεί πως η χρήση του οποιουδήποτε συμπληρώματος θα πρέπει να εγκρίνεται από επαγγελματία υγείας, όπως εγγεγραμμένο διαιτολόγο, φαρμακοποιό ή πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Κανένα συμπλήρωμα δεν προορίζεται για την, αντιμετώπιση, τη θεραπεία ή την πρόληψη ασθενειών.
Τα πιθανά οφέλη που έχει το κάρδαμο για την υγεία
Στην παραδοσιακή ιατρική, το κάρδαμο έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της σκλήρυνσης κατά πλάκας και της ψωρίασης.
Το κάρδαμο είναι γνωστό επίσης για τις φαρμακολογικές του επιδράσεις. Μερικές μελέτες έχουν εντοπίσει ότι το κάρδαμο:
- Είναι αντιοξειδωτικό
- Έχει αντι-μεταλλαξιογόνο δράση
- Είναι αντιβακτηριδιακό
- Είναι αντιφλεγμονώδες
- Είναι αντιδιαβητικό
- Προστατεύει την καρδιά
- Προστατεύει το συκώτι
- Είναι χημειοπροστατευτικό (ένας παράγοντας που μπορεί να μειώσει τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας)
Παρά τη δημοτικότητα του κάρδαμου, τα επιστημονικά στοιχεία για τις φαρμακευτικές του χρήσεις είναι συνολικά αδύναμα, με τις περισσότερες μελέτες να έχουν πραγματοποιηθεί σε ζώα ή σε εργαστηριακά περιβάλλοντα και όχι σε ανθρώπους.
Μεταβολικό σύνδρομο
Επειδή το μεταβολικό σύνδρομο (μια ομάδα παθήσεων που εμφανίζονται μαζί και αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού, καρδιακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2) μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες, οι ερευνητές εξέτασαν εάν το κάρδαμο μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη αυτών των ασθενειών.
Μέσα από μία ανασκόπηση μελετών του 2021 προτάθηκε ότι το κάρδαμο ενδέχεται να μπορεί να βελτιώσει τις συνθήκες που οδηγούν σε μεταβολικό σύνδρομο. Μέσα από διάφορους μηχανισμούς, το κάρδαμο φαίνεται πως μπορεί να:
- Μειώσει τη χοληστερόλη
- Μειώσει την αρτηριακή πίεση
- Μειώσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
- Τροποποιήσει ορισμένα γονίδια που μπορεί να οδηγήσουν σε παχυσαρκία
Ωστόσο, μια συστηματική ανασκόπηση μελετών του 2022 σχετικά με την επίδραση του συμπληρώματος κάρδαμου στους μεταβολικούς παράγοντες έδειξε αντικρουόμενα αποτελέσματα.
Δεδομένα από έξι μελέτες της ανασκόπησης, στις οποίες συμμετείχαν πάνω από 400 άτομα, διαπίστωσαν ότι η καθημερινή συμπλήρωση της διατροφής τους με 3 γραμμάρια κάρδαμου δεν βελτίωσε ορισμένες παραμέτρους του μεταβολικού συνδρόμου, όπως την περίμετρο της μέσης, το σάκχαρο και την ινσουλίνη. Ωστόσο, το κάρδαμο συσχετίστηκε με σημαντικές βελτιώσεις στην HbA1C (έναν δείκτη του σακχάρου στο αίμα με την πάροδο του χρόνου) και την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Φλεγμονή
Σε προκαταρκτικές έρευνες, τα εκχυλίσματα κάρδαμου φάνηκε ότι έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Αυτό μπορεί να οφείλεται στις πολλαπλές βιοδραστικές ενώσεις που ενυπάρχουν στο κάρδαμο.
Σε μια μελέτη, τα άτομα με προδιαβήτη χωρίστηκαν σε ομάδες για να λάβουν είτε ένα συμπλήρωμα που περιείχε 3 γραμμάρια κάρδαμο είτε ένα εικονικό φάρμακο κάθε μέρα για οκτώ εβδομάδες.
Σε σύγκριση με την ομάδα εικονικού φαρμάκου, όσοι έλαβαν το συμπλήρωμα κάρδαμου είχαν σημαντικές μειώσεις στην υψηλής ευαισθησίας C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (hs-CRP), έναν δείκτη φλεγμονής.
Σε μια άλλη μελέτη, οι ερευνητές μέτρησαν κάποιους δείκτες φλεγμονής πριν και μετά τη λήψη συμπληρωμάτων κάρδαμου σε άτομα με στεατική ηπατική νόσο που σχετίζεται με μεταβολική δυσλειτουργία (MASLD, παλαιότερα γνωστή ως NAFLD), μια ομάδα παθήσεων που επηρεάζουν το ήπαρ σε άτομα που πίνουν λίγο έως καθόλου αλκοόλ.
Όπως και στην προηγούμενη μελέτη, οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν τυχαία για να λάβουν είτε ένα εικονικό φάρμακο είτε 3 γραμμάρια κάρδαμο σε μορφή συμπληρώματος την ημέρα. Στο τέλος της τρίμηνης μελέτης, η λήψη συμπληρωμάτων κάρδαμου συσχετίστηκε με σημαντική μείωση της hs-CRP και άλλων φλεγμονωδών δεικτών όπως η ιντερλευκίνη-6 (IL-6) και ο παράγοντας νέκρωσης όγκου-άλφα (TNF-άλφα).
Αντιβακτηριδιακές Ιδιότητες
Το κάρδαμο πιστεύεται ότι έχει αντιβακτηριακές ιδιότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες ενάντια σε ορισμένες λοιμώξεις.
Μια εργαστηριακή μελέτη βρήκε ότι το αιθέριο έλαιο κάρδαμου είναι αποτελεσματικό έναντι κοινών βακτηριακών στελεχών όπως ο Staphylococcus aureus, η Salmonella typhi, η Escherichia coli, ο Streptococcus mutans και η Candida albicans.
Μια άλλη μελέτη εξέτασε πώς το κάρδαμο μπορεί να επηρεάσει τα περιοδοντικά βακτήρια (βακτήρια στα ούλα). Το εκχύλισμα κάρδαμου έδειξε αντιβακτηριακή δράση κατά του Porphyromonas gingivalis και άλλων στελεχών βακτηρίων που βρίσκονται συνήθως σε περιοδοντικές λοιμώξεις.
Ωστόσο, απαιτείται πιο εντατική έρευνα προτού το κάρδαμο μπορεί να προταθεί για αντιβακτηριακή χρήση.
Υπέρταση
Το κάρδαμο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης (υπέρταση).
Μια μικρή δοκιμή σε ανθρώπους περιελάμβανε άτομα που είχαν πρόσφατα διαγνωστεί με υπέρταση. Οι συμμετέχοντες έπαιρναν κάψουλες που περιείχαν 3 γραμμάρια κάρδαμο κάθε μέρα για τρεις μήνες. Στο τέλος της μελέτης, εμφανίστηκαν σημαντικές μειώσεις τόσο στη συστολική όσο και στη διαστολική αρτηριακή πίεση.
Ωστόσο, μια συστηματική ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύτηκε το 2023 σχετικά με τις επιδράσεις του κάρδαμου σε διαταραχές που σχετίζονται με το μεταβολικό σύνδρομο διαπίστωσε ότι το μπαχαρικό μείωσε σημαντικά τη διαστολική αρτηριακή πίεση αλλά όχι τη συστολική αρτηριακή πίεση.
Όπως και για άλλες παθήσεις, έτσι και για την υπέρταση απαιτείται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθούν οι επιδράσεις του κάρδαμου.
Παρενέργειες
Το κάρδαμο θεωρείται γενικά ασφαλές, ειδικά όταν καταναλώνεται σε ποσότητες που χρησιμοποιούνται συνήθως στα τρόφιμα.
Κατά την ανασκόπηση των μελετών, πολύ λίγοι συμμετέχοντες ανέφεραν παρενέργειες ή άλλες ανησυχίες για την ασφάλεια που σχετίζονται με τη χρήση του κάρδαμου. Σε μια μελέτη 80 ατόμων με προδιαβήτη, έγιναν μόνο τέσσερις αναφορές ανεπιθύμητων ενεργειών μέσα στην πρώτη εβδομάδα. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες στη μελέτη περιελάμβαναν διάρροια, ήπια φλεγμονή και γλωσσίτιδα (φλεγμονή της γλώσσας).
Μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσετε παρενέργειες εάν καταναλώνετε κάρδαμο σε υψηλές δόσεις. Για τον λόγο αυτό, χρησιμοποιήστε μόνο κάρδαμο σύμφωνα με τις οδηγίες.
