Το «Κίνημα της Πετσέτας» που στην αρχή έμοιαζε με έναν αυστηρά τοπικού χαρακτήρα ακτιβισμό κατάφερε κατά ένα παράδοξο τρόπο να κινητοποιήσει τις κρατικές αρχές και να τις κάνει να δουν πιο ζεστά ένα κομμάτι των αρμοδιοτήτων-υποχρεώσεων τους που το είχαν αφήσει να «τρέχει» με τον αυτόματο πιλότο, με τα γνωστά ως συνήθως αποτελέσματα.
Όταν την προτελευταία Κυριακή του Ιουλίου περίπου 300 Παριανοί συγκεντρώθηκαν στην παραλία της «μικρής» Σάντα Μαρία, στα βορειοανατολικά του κυκλαδίτικου νησιού, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την «κατάληψη» της αμμουδιάς από ενοικιαζόμενες ξαπλώστρες και ομπρέλες, ούτε οι ίδιοι οι διαμαρτυρόμενοι δεν πίστευαν την έκταση που θα πάρει το θέμα. Πολλώ δε μάλλον δεν το περίμεναν οι επιχειρηματίες που παρανομούσαν, έχοντας προφανώς την αίσθηση ότι η είδηση θα παιχτεί στα δελτία ειδήσεων του Σαββατοκύριακου –ελλείψει άλλων θεμάτων– και ότι μόλις σβήσουν οι κάμερες θα… ζήσουν οι ακτιβιστές καλά και οι μαγαζάτορες καλύτερα!
Τελικά η πραγματικότητα διέψευσε τις εκτιμήσεις των τελευταίων κι έτσι οι κινητοποιήσεις όχι μόνο δεν περιορίστηκαν στην Πάρο και στην Ρόδο που είχε σπάσει το.. ρόδι αντίστοιχων κινητοποιήσεων τον Ιούνιο, αλλά η σκυτάλη πέρασε στην… γειτόνισσα Νάξο, για να ακολουθήσουν η Χαλκιδική, τα Χανιά, η Ζάκυνθος, η Κέρκυρα, ακόμη και η αθηναϊκή «Ριβιέρα» σε περιπτώσεις όπως αυτή της μεγάλης παραλίας της Αναβύσσου.
Αυτό που, ωστόσο, φαίνεται να κάνει τη διαφορά στις συγκεκριμένες κινητοποιήσεις δεν είναι οι 100-200 κάτοικοι κάθε περιοχής που υψώνουν πλακάτ με σχετικά συνθήματα και διαμαρτύρονται ειρηνικά, αλλά τα αντανακλαστικά που έδειξαν ο αρμόδιες αρχές. Κι αν κάποιος μπορεί να ψέξει τους υπεύθυνους ότι για αρκετό καιρό είχαν κλείσει τα μάτια σε ό,τι γινόταν (…ή σκόνταφταν στην γραφειοκρατία και τις επικαλύψεις αρμοδιοτήτων), είναι πλέον αυταπόδεικτο ότι κάτι κινείται και κινείται σοβαρά –τουλάχιστον μέχρι αποδείξεως του εναντίου.
Η κινητικότητα των ελεγκτικών κλιμακίων της Κτηματικής Υπηρεσίας είναι μεγάλη και ανεξαρτήτως της λειψανδρίας διενεργούνται αυτοψίες σε «ύποπτες» παραλίες ανά την επικράτεια, με τα πρώτα αποτελέσματα να σκιαγραφούν μία μάλλον γενικευμένη κατάσταση αυθαιρεσίας. Είναι ενδεικτικό ότι σε μόλις τρία 24ωρα, από τις 4 έως και τις 6 Αυγούστου, σε νησιά των Κυκλάδων και του Ιονίου οι αστυνομικές αρχές συνέλαβαν 16 άτομα για παραβάσεις που αφορούσαν την άνευ αδείας κατάληψη αιγιαλού με ομπρελοκαθίσματα, την υπέρβαση άδειας μέσω κατάληψης επιπλέον χώρου από τον παραχωρηθέντα, τη χρήση χώρου που εμπίπτει σε προστατευτικές διατάξεις της αρχαιολογίας και την παρεμπόδιση πρόσβασης στη θάλασσα μέσω τοποθέτησης ομπρελοκαθίσματων σε απόσταση μικρότερη των 5 μέτρων από την ακτογραμμή.
Το είχαν δει το… όνειρο στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου
Στο θέμα ενεπλάκη και η Θέμιδα καθώς με το που αναδύθηκε στην επικαιρότητα το θέμα των καταλήψεων τμημάτων του αιγιαλού με παράνομα ομπρελοκαθίσματα στην Πάρο η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη, παρήγγειλε στην Εισαγγελέα Πρωτοδικών Σύρου, Ολυμπία Λαμπροπούλου, τη διενέργεια σχετικής έρευνας των καταγγελιών που αναφέρονται στα δημοσιεύματα. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει, ωστόσο, μία τρόπον τινά προφητική εγκύκλιος που στις αρχές Μαΐου «έφυγε»
από το Τμήμα Διοίκησης & Προσωπικού της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου με προορισμό τα γραφεία των εισαγγελέων Πρωτοδικών όλης της χώρας. Η με αριθμό 10/4-5-2023 εγκύκλιος είχε ως θέμα της την «Απρόσκοπτη πρόσβαση στις παραλίες, conditio sine qua non για το φετινό καλοκαίρι» και φέρει την υπογραφή του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Παναγιώτη Σ. Παναγιωτόπουλου, ο οποίος εξηγεί ότι σκοπός της εγκυκλίου είναι η ευαισθητοποίηση των εισαγγελικών λειτουργών «πάνω στο φλέγον ζήτημα της απρόσκοπτης και ελεύθερης πρόσβασης σε παραλίες και ακτές».
Επικαλούμενος τον νομοθέτη του 1940 και την αδυναμία του να προνοήσει τότε «τα όσα δεινά θα υφίστατο ο αιγιαλός και η παραλία τα επόμενα χρόνια», ο αντιεισαγγελέας Α.Π. υπογραμμίζει εμφατικά στους συναδέλφους του ότι « “Ιδιωτικές παραλίες” ο νόμος δεν γνωρίζει!».
Μάλιστα η προτροπή του κ. Παναγιωτόπουλου προς τους εισαγγελικούς λειτουργούς είναι πως «αν ενάντια στον νόμο και ανήθικα κοινωνικά, στις περιοχές αρμοδιότητάς σας υπάρχουν τέτοιες (σ.σ. δηλαδή καταπατημένες παραλίες), λόγω της μακροχρόνιας παντελούς αδιαφορίας των αρχών και της έλλειψης παντός ελέγχου, πρέπει, με την εισαγγελική δράση μας, να επαναφέρουμε τα πράγματα στην προτέρα νόμιμη κατάσταση! Όχι μόνοι μας βεβαίως, αλλά με την συνδρομή όλων των εμπλεκομένων φορέων: Λιμεναρχείων, Αστυνομικών Διευθύνσεων, Διευθύνσεων Δασών, Εφορείας Αρχαιοτήτων, Κτηματικής Εταιρείας Δημοσίου, Διευθύνσεων Περιφερειών κλπ.».
Και για να μην υπάρχει καμία παρερμηνεία της «πνοής» και του «τόνου» της εισαγγελικής δράσης, ο αντιεισαγγελέας Α.Π. δεν παραλείπει να σημειώσει στην επίμαχη εγκύκλιο ότι «πας δε αντιλέγων και εφόσον εκούσια δεν συμμμορφώνεται στον νόμο, πειθαναγκάζεται προς τούτο, δια μέτρων δικονομικού καταναγκασμού (: ένταλμα σύλληψης στα αυτόφωρα κακουργήματα και πλημμελήματα που εκδίδεται από τον εισαγγελέα κατ’ άρθρο 275 § 3 ΚΠΔ, κατασχέσεις με διαταγή σας όλων των πραγμάτων και αντικειμένων που έχουν σχέση με το έγκλημα, κατεδάφιση άμεση των παράνομων κατασκευών, κλπ).».
Τι λένε στο Μαξίμου
Ακούγοντας το κοινωνικό αίτημα των ημερών, στο Μαξίμου παρατηρούν διακριτικά την εξέλιξή του, έχοντας κατά νου ότι σε περίοδο παρατεταμένης ακρίβειας μπορεί να ακούγεται ήσσονος σημασίας το πόσο κοστίζει μια ξαπλώστρα με ομπρέλα σε έναν δημοφιλή νησιωτικό προορισμό, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Από την άλλη πλευρά, δεν θέλουν να δώσουν αφορμή να «καπελωθεί» από τα κόμματα της αντιπολίτευσης μία ακηδεμόνευτη κίνηση πολιτών.
Γι’ αυτό η κυβερνητική επωδός είναι ότι θα τηρηθούν τα προβλεπόμενα από τους νόμους (σ.σ. 60% το ανώτατο επιτρεπόμενο ποσοστό ομπρελοκαθισμάτων σε παραλία ανεξαρτήτως τετραγωνικών, 30% το αντίστοιχο ποσοστό για παραλίες Natura 2000, ελευθερία κάθετης και παράλληλης πρόσβαση του κοινού προς τη θάλασσα), ενώ αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο να επεναξεταστεί με το πέρας του καλοκαιριού το αδειοδοτικό καθεστώς τέτοιων εκμεταλλεύσεων παράλληλα με τον εξορθολογισμό των αρμοδιοτήτων των εποπτικών φορέων.
