Απόγονος βαυαρικής οικογένειας που βρέθηκε στην Ελλάδα την περίοδο της βασιλείας του Όθωνα, ο Χριστόφορος Νέζερ κατέγραψε μια λαμπρή πορεία ως ηθοποιός , διαπρέποντας σε απαιτητικούς ρόλους αρχαίας κωμωδίας, αν και ο ίδιος όχι μόνο ήταν αυτοδίδακτος, αλλά δεν γνώριζε καν γράμματα!
Ουσιαστικά μάθαινε κάθε ρόλο χάρη στην γυναίκα του, την Μερόπη, η οποία του επαναλάμβανε το σενάριο και τις ατάκες του, μέχρι εκείνος να τις μάθει απ’ έξω. Αυτός ο… παπαγάλος, όπως τον αποκαλούσαν χαϊδευτικά οι σύγχρονοί του, μπόρεσε με αυτόν τον τρόπο να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο και τελικά να αποτελέσει σημείο αναφοράς. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που ορισμένοι να τον αποκαλέσουν «πρύτανη της κωμωδίας»!
Γεννημένος το 1887 στην Αθήνα, προερχόταν από καλλιτεχνική οικογένεια αφού και ο πατέρας του υπήρξε ηθοποιός, όπως επίσης η εξαδέλφη του Μαρίκα αλλά και ο συνονόματος του εξάδελφος. Ωστόσο το ντεμπούτο του στο σανίδι ήρθε σε ηλικία 20 ετών και όχι νωρίτερα, όπως ίσως θα περίμενε κανείς. Έπαιξε στο πλευρό της Ευαγγελίας Παρασκευοπούλου, αν και μέχρι εκείνη την στιγμή δεν είχε λάβει μαθήματα υποκριτικής, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε μια υπέρλαμπρη διαδρομή η οποία ξαφνιάζει ακόμη και σήμερα τους μελετητές του θεάτρου.
Κι αυτό διότι στην διάρκεια της καριέρας του καταπιάστηκε με ρεπερτόριο το οποίο απαιτεί ευρύτερη κουλτούρα και παιδεία, την οποία πολλοί συνδέουν με τις σπουδές. Ο Χριστόφορος Νέζερ υπήρξε μια μοναδική περίπτωση, αποδεικνύοντας ότι το πνεύμα μπορεί να καλλιεργηθεί και με άλλους τρόπους εφόσον υπάρχει εργατικότητα, πείσμα, διάθεση και αντίληψη της σημασίας που έχει το θέατρο και την βαρύτητα που φέρει ως είδος ουσιαστικής και πραγματικής ψυχαγωγίας.
Για περισσότερα από 50 χρόνια δοκίμασε τον εαυτό του και ξεπέρασε τα όριά του, δημιουργώντας ένα πρότυπο για τις επόμενες γενιές. Μη γνωρίζοντας γράμματα, χρειαζόταν την αμέριστη συμπαράσταση και την βοήθεια της συζύγου του, Μερόπης Μερκούρη (ανιψιάς του δημάρχου Αθηναίων Σπυρίδωνα Μερκούρη και θεία της Μελίνας Μερκούρη), που του διάβαζε το σενάριο μέχρι εκείνος να το… παπαγαλίσει και να το μάθε απ’ έξω!
Για κάτι λιγότερο από μία δεκαετία (1910-1918) έπαιξε στον θίασο της Κυβέλης ενώ το 1921 μαζί με τον Αιμίλιο Βεάκη ίδρυσαν την Καλλιτεχνική Θεατρική Εταιρεία και δέκα χρόνια αργότερα πρωτοστάτησε στην δημιουργία του Εθνικού Θεάτρου, προσθέτοντας ακόμη ένα «παράσημο» στην κληρονομιά και παρακαταθήκη του. Εκεί επανήλθε το 1938, μετά από 3 σεζόν στο θίασο Αλίκης – Μουσούρη και παρέμεινε για άλλα 32 χρόνια, μέχρι το 1970.
Μερικοί από τους πλέον εμβληματικούς ρόλους στους οποίους διέπρεψε, αναμφίβολα ήταν ως «Αρπαγκόν στον «Φιλάργυρο» του Μολιέρου, συμμετέχοντας στην «Κομεντί Φρανσαίζ» στο Παρίσι το 1951, τον μασαλιώτη «Σεζάρ» του Μαρσέλ Πανιόλ και τον έλληνα μπαμπά στο έργο του Σπύρου Μελά «Ο μπαμπάς εκπαιδεύεται».
Τα παραπάνω θα στέκονταν υπεραρκετά για να του χαρίσουν μια θέση στο πάνθεο του ελληνικού θεάτρου, αλλά ο Χριστόφορος Νέζερ δεν στάθηκε εκεί. Από το 1957 και μετά γίνεται βασικός πυλώνας και στυλοβάτης της τιτάνιας προσπάθειας του Αλέξη Σολωμού για αναβίωση της Αττικής κωμωδίας. Αν και ήδη ήταν 70 ετών, υπηρέτησε αγόγγυστα και με όρεξη και ζωντάνια εφήβου το είδος, παίζοντας πρωταγωνιστικούς ρόλους και στις 11 σωζόμενες κωμωδίες του Αριστοφάνη. Εκείνο ήταν το πλέον ώριμο και εντυπωσιακό διάστημα της καριέρας του, μαγεύοντας κοινό και θεατές σε παραστάσεις τόσο στην Επίδαυρο όσο και στο Ηρώδειο.
Παράλληλα αυτό το διάστημα υπήρξε ενεργός και στον κινηματογράφο, με την πρώτη του παρουσία να καταγράφεται σε δύο ταινίες του 1943 («Το τραγούδι της φλογέρας» και «Η θύελλα πέρασε») και την τελευταία να είναι το φιλμ «Η άλλη σιωπή». Αυτό ήταν και το κύκνειο άσμα του αφού τα μεσάνυχτα της 19ης Φεβρουαρίου της ίδιας χρονιάς που βγήκε η ταινία (1970) έφυγε από την ζωή, μένοντας κυριολεκτικά δραστήριος μέχρι την τελευταία πνοή του…
