«Τις εστίν η αλήθεια;» αναρωτήθηκε ο Πόντιος Πιλάτος και ένιψε τα χείρας» (Κατά Ιωάννην XVIII 37).
Πολύ συχνά διατυπώνουμε και εμείς αυτό το ερώτημα, με κάποιο τόνο απογοήτευσης, υπαινισσόμενοι ότι δεν υπάρχει απάντηση ή ότι, αν υπάρχει, είναι τόσο περίπλοκη , τόσο ευρεία και τόσο βαθιά που δεν έχει νόημα να την αναζητούμε, και πως καλύτερα να την αφήσουμε στους φιλοσόφους. Αλλά και αυτοί μοιάζουν να «νίπτουν τας χείρας». Δεν πιστεύουμε πια στην αλήθεια και δεν ξέρουμε τι είναι. Ποιος θα τολμούσε σήμερα, εκτός αν πρόκειται για τον ιδρυτή κάποιας θρησκευτικής αίρεσης, να ονομάσει το έργο του «Η αναζήτηση της Αλήθειας»; Ποιος επιστήμονας ακόμη θα δεχόταν να υποστηρίξει χωρίς επιφυλάξεις κάθε λογής , πως η επιστήμη λέει την αλήθεια; Η φιλοσοφία δεν έχει θάψει εδώ και καιρό όλες τις προσπάθειες ορισμού αυτής της φθαρμένης έννοιας; (Pascal Engel: «Η αλήθεια-Στοχασμοί πάνω σε μερικές προφανείς αλήθειες. Εκδόσεις SCRIPTA).
Φαίνεται πως αυτό το ερώτημα του Πόντιου Πιλάτου, κατά τη ανάκριση του Ιησού αλλά και εκείνο που ακολούθησε «Σε τι μπορεί να ωφελήσει η έννοια της αλήθειας; Σε τι χρησιμεύει;» θα μείνει αναπάντητο ιδιαίτερα όταν το αναζητάς μέσα στο πλαίσιο της επιστήμης της Λογικής και κατά συνέπεια στην παραδοσιακή αντίθεση, Αλήθειας και Ψεύδους. Οι δύο κορυφαίοι φιλόσοφοι Νίτσε και Χάϊντεγκερ ήταν ίσως οι μόνοι που προσπάθησαν να διασαφήσουν τι εννοούμε με τον όρο «αληθές» και που διατείνονται ότι είναι πολύ δύσκολο να διακρίνουμε στην έννοια κάτι πέρα από μια μεταφορά ή πάλι πως υπάρχει μια βαθύτερη σημασία, αυτή της «αποκάλυψης…»
Σήμερα , 2000 περίπου χρόνια από τη Σταύρωση του Ιησού, το ερώτημα παραμένει μεγάλο και αναπάντητο όσο ποτέ. Η αλήθεια είναι το ύψιστο αγαθό που αναζητά η ανθρώπινη φύση στο πέρασμα των αιώνων. Ο Χριστός δεν απαντά στα ερωτήματα αυτά του Πιλάτου. Λίγο πριν είχε προκαλέσει τα ερωτήματα αυτά λέγοντας: «εγώ εις τούτο γεγέννημαι και εις τούτο ελήλυθα εις τον κόσμον, ίνα μαρτυρήσω τη αληθεία. Πας ο ων εκ της αληθείας ακούει μου της φωνής». Ο πιστός Χριστιανός δεν βασανίζεται βέβαια από αυτό το ερώτημα. Γνωρίζει μέσα στην πίστη του ότι αλήθεια είναι ο ίδιος ο Χριστός: «Εγώ ειμί η αλήθεια». Πιστεύει και πορεύεται εν ειρήνη. Ο υποψιασμένος και αλλοτριωμένος άνθρωπος της Δύσης -μιας Δύσης σε παρακμή -είναι, που ερωτά και απορεί. Που ταλανίζεται μέσα από απορρίψεις ανεπιβεβαίωτες αναγνωρίσεις, και ερωτήματα χωρίς προφανή απάντηση. Και όσο πιο πολύ προχωράει σε φιλοσοφικές αναζητήσεις τόσο πιο πολύ βλέπει, αναγνωρίζει το αδιέξοδο. Όσο πιο πολύ κατακτά τη γνώση του παρόντος κόσμου, όσο πιο πολύ εξελίσσεται η επιστήμη της βιολογίας και η τεχνολογία, τόσο πιο πολύ νιώθει απογυμνωμένος από τη όποια μεγάλη Γνώση.
Ο Πόντιος Πιλάτος όπως κι εμείς δεν πήρε απάντηση στο μέγιστο ερώτημα της ανθρωπότητας. Ένιψε τας χείρας και «τούτο ειπών πάλιν εξήλθε προς του Ιουδαίους και λέγει αυτοίς: Εγώ ουδεμίαν αιτίαν ευρίσκω εν αυτώ…» Όμως ο δρόμος προς την οδόν του Θείου Μαρτυρίου ήταν ήδη ανοιχτός και προκαθορισμένος…
(απόσπασμα από άρθρο μου στη ΒΡΑΔΥΝΗ, το Πάσχα του 2007)
